Clara de neushoorn

In zestig nooit eerder bij elkaar vertoonde schilderijen, tekeningen, penningen, beelden, boeken en klokken zie je hoe nieuwe kennis het beeld van de neushoorn veranderde en welke centrale rol kunstwerken hierin spelen.

SUPERSTER VAN DE 18DE EEUW

Het is nu moeilijk voor te stellen, maar tot Clara’s komst was een prent uit 1515 haast het enige wat mensen van een neushoorn kenden. Dit verandert als de Nederlander Douwe Mout van der Meer Clara in 1741 vanuit India naar Amsterdam brengt. Ze gaat maar liefst zeventien jaar op tour langs grote en kleine Europese steden en trekt overal massa’s mensen.

Clara groeit uit tot superster van de 18de eeuw. Wetenschappers bestuderen haar, kunstenaars vergapen zich aan haar looks. In de tentoonstelling wordt het leven van Clara verteld en zien we hoe haar aanwezigheid het beeld van de neushoorn veranderde van een half verzinsel in een echt dier. Je ziet onder meer de allereerste prent van een neushoorn in Europa door Albrecht Dürer uit 1515 en het levensgrote en ten poten uit portret van Clara zelf door Jean-Baptiste Oudry uit 1749.

RELATIE MENS & DIER

Clara werd bewonderd, maar was ook een attractie en zag nooit een andere neushoorn. Was ze eigenlijk wel zo blij met haar sterrenstatus? Haar verhaal gaat ook over de relatie tussen mens en dier. Dat stelt hedendaagse kunstenaar Rossella Biscotti (1978) ter discussie in haar gelijknamige installatie Clara uit 2016. De installatie laat zien dat dit verhaal ook over kolonialisme, exotisme, uitbuiting en macht gaat.

Tegelijk met deze tentoonstelling is de tentoonstelling Onderkruipsels te zien.

PROGRAMMERING

Workshops, een podcast en een audiotour: je kan je op verschillende manieren verdiepen in de tentoonstellingen. Laat je begeleiden door Sosha Duysker en de conservatoren Jan de Hond en Gijs van der Ham in de audiotour of leer meer over de hedendaagse kunst die je bij de tentoonstelling ziet in de podcast of tijdens de artist talk met Rossella Biscotti. Voor de kleinste bezoekers hebben we een speur-safari uitgezet, in samenwerking met WWF.

Toegankelijkheid

Elke derde zaterdag van de maand organiseren we rondleidingen in Nederlandse Gebarentaal en vanaf november op elke eerste vrijdag van de maand rondleidingen voor blinde en slechtziende bezoekers.

Er zijn ruimtes waar een achtergrondgeluid te horen is. Tijdens de prikkelarme avondopenstelling op 8 oktober worden deze geluiden uit gezet.

BOEK

Bij de tentoonstelling verschijnt het boek Clara de neushoorn, geschreven door Gijs van der Ham.

Bedankt!

De tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt door twee particuliere schenkers via het Rijksmuseum Fonds.