Rijksmuseum toont tweehonderd jaar oud condoom met erotische prent
Publicatiedatum: 02 juni 2025 - 11:44
Het Rijksmuseum toont vanaf 3 juni een zeldzaam condoom uit ongeveer 1830. Het bijna tweehonderd jaar oude voorbehoedsmiddel is vermoedelijk gemaakt van de blindedarm van een schaap en voorzien van een erotische ets van een non met drie geestelijken. Mogelijk gaat het om een bordeelsouvenir waarvan, voor zover bekend, slechts twee exemplaren bewaard zijn gebleven. Het laat zien dat prentkunst vele toepassingen had en biedt inzicht in seksualiteit en prostitutie in de negentiende eeuw.
Opwinding
De non zit met gespreide benen voor drie geestelijken terwijl ze met haar vinger naar één van hen wijst. De mannen houden hun rokken omhoog en tonen hun opwinding. De woorden Voilà mon choix (Dit is mijn keuze) maken het een parodie op zowel het oordeel van Paris uit de klassieke oudheid als het celibaat.
Onderbelicht
Het condoom biedt de mogelijkheid aandacht te geven aan een onderbelicht onderwerp in onze collectie: seksualiteit en prostitutie in de 19de eeuw. Het verbeeldt zowel de speelse als de serieuze kant van seksuele gezondheid. De zoektocht naar genot stond naast de angst voor soa’s, met name syfilis, en ongewenste zwangerschap. Het condoom wordt getoond in een tijdelijke presentatie in het het prentenkabinet van de 19de eeuw samen met enkele prenten, tekeningen en foto’s rondom het thema prostitutie en seksualiteit. Deze presentatie is tot eind november te zien in het Rijksmuseum.
Rijksprentenkabinet
Het condoom werd een half jaar geleden gekocht op een veiling door het Rijksprentenkabinet dankzij de steun van het F.G. Waller-Fonds. De collectie van het Rijksprentenkabinet bestaat uit zo'n 750.000 prenten, tekeningen en foto's. Naast werken op papier worden ook afdrukken op andere materialen verzameld. Een prent op een condoom was nog niet in de collectie van het Rijksmuseum.
