Rijksmuseum Fellow maakt van röntgenapparaat een CT-scanner
Publicatiedatum: 14 mei 2024 - 08:26
Rijksmuseum Fellow Francien Bossema heeft een methode ontwikkeld om met een eenvoudig röntgenapparaat geavanceerde CT-scans te maken. Het enige wat ze hiervoor nodig heeft zijn enkele metalen balletjes die bij elke fietsenmaker te koop zijn. Haar methode maakt onderzoek mogelijk zonder dat een dure CT-scanner aangeschaft hoeft te worden. Het onderzoek is een samenwerking tussen het CWI (Amsterdam, NL), Leiden Institute of Advanced Computer Science (Leiden, NL), Rijksmuseum (Amsterdam, NL), British Museum (London, UK) en J. Paul Getty Museum (Los Angeles, USA). Bossema publiceert de resultaten van haar onderzoek vandaag in het vooraanstaande wetenschappelijke tijdschrift Nature Communications.
Het maken van CT-scans is belangrijk voor het museum, omdat onderzoekers de binnenkant van een kunstwerk kunnen bestuderen zonder het te beschadigen. We kunnen deze techniek nu toepassen zonder dat een dure investering nodig is.
Francien Bossema
Binnenkant
Met CT-scans kunnen bijvoorbeeld van houten objecten de jaarringen zichtbaar worden gemaakt, zodat ze gedateerd kunnen worden. Ook kunnen deze driedimensionale scans de binnenkant van een object tonen, wat meer kennis over de gebruikte technieken en werkwijze van de kunstenaar kan opleveren. Musea met onderzoeksfaciliteiten beschikken vaak niet over een dure CT-scanner, maar wel over een röntgenapparaat dat tweedimensionale afbeeldingen maakt.
Driedimensionale beelden
Bossema heeft nu een methode ontwikkeld om met een röntgenapparaat toch driedimensionale beelden te kunnen maken. Ze doet dit door aan het te scannen object een stukje piepschuim met daarin enkele metalen balletjes toe te voegen. Deze metalen balletjes zijn kogellagers die ook in fietsen worden gebruikt. Met speciaal hiervoor ontwikkelde algoritmes kan de computer de positie van de balletjes berekenen op basis van de opgenomen scan en daarna het driedimensionale beeld van het gescande object samenstellen.
Promotie
Bossema is op dit moment postdoctoraal onderzoeker op een Migelien Gerritzen fellowship bij het Rijksmuseum. Op 23 mei zal ze op dit onderzoek promoveren aan de Universiteit van Leiden.
