Technisch onderzoek Vermeer

Schilderijen van Vermeer uit verschillende internationale collecties zijn onderzocht met de nieuwste non-invasieve technieken. Dit heeft nieuwe inzichten opgeleverd over het creatieve proces van Vermeer en de specifieke materialen en technieken die hij gebruikte.

Over het project

In het kader van de grote Vermeer-tentoonstelling in het Rijksmuseum (februari – juni 2023), zijn een aantal schilderijen voor het eerst gedocumenteerd met macro-röntgenfluorescentiescanning, reflectiebeeldvormingsspectroscopie, macro-röntgenpoederdiffractie en hoge resolutie fotografie. Met deze non-invasieve analytische technieken kunnen we tot in de kleinste details de eerste schetsen van Vermeer visualiseren, de onderlagen waarmee hij de voorstelling opbouwde en de vele compositieveranderingen die hij aanbracht tijdens het schilderen. Bovendien stellen deze technieken ons in staat om het pigmentgebruik van Vermeer in een groot aantal van zijn schilderijen in kaart te brengen, wat nieuwe inzichten geeft in zijn materiaalgebruik.

Doel van het project

Het doel van dit onderzoek is om een beter begrip te krijgen van de werkmethodes van Johannes Vermeer, de artistieke keuzes die hij maakte tijdens het schilderproces en het materiaal dat hij gebruikte. Met slechts ongeveer 37 schilderijen bekend, is het oeuvre van Vermeer relatief klein. De schilderijen in dit project komen uit verschillende perioden in zijn carrière, wat ons helpt om onderscheidende ontwikkelingen en verschillen in zijn techniek en materiaalgebruik vast te stellen. Dit helpt ons ook bij vragen rondom datering and toeschrijving van zijn werken.

Publicaties

• VERMEER, exhibition catalogue, Rijksmuseum Amsterdam 2023

Evenementen gerelateerd aan project

• VERMEER Exhibition, Amsterdam Rijksmuseum, 10 February-4 June 2023
• VERMEER Symposium, Amsterdam Rijksmuseum, 28-29 March 2023
  A two-day symposium focusing on recent technical and art historical research.

Schenkers, sponsoren en samenwerking

• Mauritshuis, Den Haag
• The Frick Collection, New York
• The Leiden Collection, New York
• Städel Museum, Frankfurt am Main
• National Galleries of Scotland, Edinburgh
• Kufu Company Inc., Tokyo (langdurig in bruikleen bij the National Museum of Western Art, Tokyo)