Museumarchieven

Het symposium

Tijdens het symposium besteden we aandacht aan wat het museumarchief eigenlijk is, de verschillende functies van archief en aan de diversiteit aan deelarchieven in musea.

Daarnaast is er aandacht voor best practices, actuele thema’s en uitdagingen als de openbaarheid van informatie en digitalisering van de informatiehuishouding in musea. Ook is er aandacht voor de rol van museumarchieven bij het onderzoek naar koloniale collecties in de erfgoedsector.

Gesprekstafels

Aan verschillende gesprekstafels wordt vervolgens onder leiding van experts en ervaringsdeskundigen van musea, archiefdiensten, opleidingen en instituten als NDE, DEN en de RKD ingegaan op diverse onderwerpen, zoals:

• hybride museumarchieven
• de balans tussen ICT- en archivistische principes
• de nut en noodzaak van selectielijsten en bruikbaarheid van de BSD
• kunstenaarsarchieven in musea
• digitalisering en online toegankelijkheid van collectiearchieven
• welke vakinhoudelijke kennis er nodig is voor een actief archiefbeleid in musea in deze tijd.

PAnelgesprekken

Afsluitend vindt een panelgesprek plaats met onder andere Vera Carasso, directeur van de Museumvereniging, Bert de Vries, voorzitter van de KVAN (Koninklijke Vereniging Archiefsector Nederland) en Tamara van Zwol, manager houdbaar bij NDE. Gezamenlijk wordt besproken en onderzocht hoe de initiatieven van de Taskforce Museumarchieven verder vormgegeven kunnen worden, met als doel om duurzaam archiefbeheer binnen Nederlandse musea te helpen verwezenlijken.

Museumarchieven

Musea bewaren, verzamelen, onderzoeken, interpreteren en presenteren cultureel erfgoed. Daarmee vertellen ze aan een groot en divers publiek verhalen over wie we zijn en waar we vandaan komen. Ze leveren een grote bijdrage aan de ontwikkeling van kennis, historisch besef en identiteit. Steeds meer zien musea het als hun taak om reflectie te bieden en debat te bevorderen om zo een bijdrage te leveren aan actuele, maatschappelijke opgaven als kansgelijkheid, diversiteit en een inclusieve samenleving.

De collecties en activiteiten van musea zijn veelal uitvoerig beschreven en steeds vaker online te doorzoeken. Op die manier krijgen bezoekers een indruk van wie het museum is en welke (historische) rol ze spelen in de samenleving. De geschiedenis en identiteit van musea zijn echter niet alleen zichtbaar in de collectie of de activiteiten die het organiseert. De geschiedenis wordt eveneens geopenbaard door de museumarchieven, waarin is vastgelegd hoe het museum zich ontwikkelde, welke beslissingen zijn genomen bij de aankoop van collectie of organiseren van activiteiten. Zo vormen collectie en archieven samen het geheugen van het museum. Uit onderzoek blijkt dat het geheugen van musea in veel gevallen niet goed genoeg is.

Uit recent onderzoek komt wel naar voren dat musea zich steeds vaker bewust zijn van het belang van museumbrede archivering. Toch vertaalt dit besef zich nog onvoldoende naar beleid en beperken informatieplannen zich hoofdzakelijk tot het beheren en ontsluiten van de collectie. Er is behoefte aan capaciteit, kennis, handreikingen en instrumenten. Sinds de verzelfstandiging van rijksmusea in de jaren ’90 zijn de meeste musea niet meer gehouden aan de Archiefwet, maar een vervangend kader met bijbehorende beheersinstrumenten is nooit opgesteld.

Dit kan niet zonder

De Taskforce Museumarchieven (Centraal Museum, Nationaal Museum van Wereldculturen, Mauritshuis, Stedelijk Museum, Museum Het Schip, Teylers Museum, Rijksmuseum, Van Gogh Museum, RHCVV (Regionaal Historisch Centrum Vecht en Venen), RAZU (Regionaal Archief Zuid-Utrecht)) is dankbaar voor de genereuze steun van het Rijksmuseum, Van Gogh Museum, Stedelijk Museum Amsterdam en de samenwerking met het Netwerk Digitaal Erfgoed.