Isamu Noguchi in de Rijksmuseumtuinen
Sculpturen Isamu Noguchi deze zomer te zien in de Rijksmuseumtuinen
Publicatiedatum: 19 maart 2025 - 09:39
Zo'n vijfentwintig kunstwerken en ruim dertig lampen van de Amerikaans-Japanse kunstenaar Isamu Noguchi (1904–1988) zijn deze zomer te zien in en om het Rijksmuseum. De jaarlijkse tuintentoonstelling van het Rijksmuseum laat alle facetten zien van het veelzijdige oeuvre van één van de belangrijkste modernistische beeldhouwers van de twintigste eeuw.
In de tuinen van het Rijksmuseum zijn Noguchi’s abstracte beelden van onder meer steen en brons te zien. Binnen in het museum sieren dertig van zijn wereldberoemde Akari lichtsculpturen het Atrium. Een selectie van zijn innovatieve en vaak amusante keramiek is te zien in het Aziatisch Paviljoen, waaronder het iconische Zelfportret als schaal uit 1952. In de 18de-eeuwse Beuningkamer van het museum wordt zijn zeldzame schaaktafel getoond. Deze ontwierp hij voor de tentoonstelling The Imagery of Chess, die de surrealistische kunstenaars Marcel Duchamp en Max Ernst in 1944-45 in een New Yorkse galerie organiseerden.
De tentoonstelling is tot stand gekomen in samenwerking met The Isamu Noguchi Foundation and Garden Museum in New York, het museum dat zijn nalatenschap levend houdt, en vindt plaats in het jaar dat het instituut zijn veertigste verjaardag viert. De tentoonstelling in de Rijksmuseumtuinen wordt mede mogelijk gemaakt door de Don Quixote Foundation/Rijksmuseum Fonds, Pon en de Rijksmuseum Club. De tentoonstelling Isamu Noguchi in de Rijksmuseumtuinen is van 28 mei t/m 26 oktober te zien en gratis toegankelijk.
Noguchi
Isamu Noguchi (1904, LA) is zoon van een Japanse vader en een Amerikaanse moeder. In 1927 was hij in Parijs zeven maanden lang de assistent van de beeldhouwer Constantin Brancusi. Hij reisde veel door Amerika, Europa en Azië om de beeldhouwkunst te bestuderen. In 1936 had hij een kortstondige affaire met de Mexicaanse kunstenares Frida Kahlo, met wie hij de rest van haar leven bevriend bleef. Tijdens de Tweede Wereldoorlog verbleef hij vrijwillig zes maanden in een interneringskamp om door middel van kunst het moreel onder de Japanse gevangenen hoog te houden. In de jaren vijftig en zestig brak hij internationaal door met vaak biomorfe sculpturen in steen, hout en metaal. Zijn salontafel en Akari lichtsculpturen, gemaakt van Japans Washi papier over een houten geraamte, zijn inmiddels design-klassiekers.
Wereldburger
Met zijn innovatieve benadering van beeldhouwkunst drukte Noguchi een onuitwisbare stempel op de kunstwereld. Alles in de ruimte bezat voor hem sculpturale potentie: A sculpture is a relationship of forms in space (uitspraak uit 1936). In Noguchi’s wereld behoorden ook zijn tuinen, meubels, lampen, speeltoestellen, toneeldecors of keramiek tot de sculptuur. Zijn rijke oeuvre weerspiegelt zijn levensloop als wereldburger en als kind tussen twee werelden: het Japan van zijn vader en het Amerika van zijn moeder. Tot zijn belangrijkste publieke werken behoren Red Cube in New York (1968), Horace E. Dodge Fountain in Detroit (1976), zijn tuinaanleg voor de Unesco in Parijs (1956-58) en de Billy Rose Beeldentuin van het Israël Museum in Jeruzalem (1960-65). In 1986 verzorgde hij de Amerikaanse inzending voor de Biënnale in Venetië met als grote blikvanger een spiraalvormige glijbaan, pal voor het Amerikaanse paviljoen. In Nederland is zijn werk te zien in het Kröller-Müller museum en Museum Voorlinden.
Boek
Bij de tentoonstelling verschijnt een publicatie met bijdragen van Frits Scholten, conservator beeldhouwkunst van het Rijksmuseum en gastconservator Alfred Pacquement.
Twaalfde keer
Isamu Noguchi in de Rijksmuseumtuinen is de twaalfde tentoonstelling in de vrij toegankelijke tuinen van het Rijksmuseum. Eerder waren beelden te zien van Henry Moore (2013), Alexander Calder (2014), Joan Miró (2015), Giuseppe Penone (2016), Jean Dubuffet (2017), Eduardo Chillida (2018), Louise Bourgeois (2019), Ellsworth Kelly (2021), Barbara Hepworth (2022), Richard Long (2023) en Lee Ufan (2024).
--------------
Noot voor de redactie | Perspresentatie 27 mei
Op dinsdag 27 mei a.s. 9.30 uur is de perspresentatie van de tentoonstelling Isamu Noguchi in de Rijksmuseumtuinen. Info en aanmelden svp via pressoffice@rijksmuseum.nl
Downloads
Isamu Noguchi met Akari lichtsculptuur, ca. 1960. The Noguchi Museum Archives, fotograaf onbekend. © The Isamu Noguchi Foundation and Garden Museum, New York/Artists Rights Society/Pictoright .