Publicatiedatum: 12 oktober 2022 - 07:00

Elise Wessels schenkt via Stichting Für Elise een groot deel van haar collectie, ruim 1100 Japanse prenten, aan het Rijksmuseum. Haar collectie, die bekend staat onder de naam Nihon no hanga, geldt als een van de belangrijkste verzamelingen op het gebied van Japanse moderne prentkunst ter wereld. Door de schenking kan het Rijksmuseum voor het eerst een overzicht van Japans werk op papier bieden, van de 17de tot en met de 20ste eeuw.

Ter gelegenheid van de schenking is er in het Aziatisch Paviljoen vanaf 12 oktober 2022 t/m 16 april 2023 een tentoonstelling te zien, waarin de veelzijdigheid van de collectie centraal staat. Ook zijn er hoogtepunten uit de verzameling te zien.

De collectie Japans werk op papier van het Rijksmuseum is mede door schenkingen uitgegroeid tot een van de belangrijkste van Europa. Dankzij de prachtige verzameling van Elise Wessels behoort nu voor het eerst ook de 20ste eeuw van deze collectie tot de internationale top.

Taco Dibbits, hoofddirecteur Rijksmuseum

De wens om mijn verzameling ook voor de toekomst bijeen te kunnen houden en te kunnen delen met het publiek, gaat met deze overdracht in vervulling. Door een groot deel van mijn collectie aan het Rijksmuseum te schenken, zijn deze prachtige prenten altijd voor iedereen te bewonderen.

Elise Wessels

Collectie Elise Wessels

In de jaren `80 kocht Elise Wessels haar eerste Japanse prent in de winkel van de beroemde uitgever Watanabe Shōzaburō, wat het begin was van een grote verzamelliefde. Ze kocht alleen wat ze mooi vond, een uitgangspunt waar ze altijd aan vast is blijven houden. Ze reisde niet alleen naar Japan voor aankopen, maar ook naar andere Europese landen en de Verenigde Staten. Met advies van experts groeide haar verzameling uit tot een vrijwel compleet overzicht van de Japanse prentkunst uit de eerste helft van de 20ste eeuw. In deze periode ontwikkelden twee nieuwe prentstromingen, sōsaku-hanga, (creatieve prentkunst) waarbij de nadruk lag op vernieuwing, met onderwerpen als het moderne leven en de stad, en shin-hanga (nieuwe prentkunst), waarbij de prenten juist aansloten op de stijl van de voorgaande eeuwen. Dat Elise Wessels zich vanaf het begin op zowel shin-hanga als sōsaku-hanga gericht heeft, is een van de redenen waarom haar collectie zo uniek en compleet is.

In 2009 openden de deuren van haar privémuseum, Nihon no hanga, waar ze tweemaal per jaar samen met de conservator van haar museum een tentoonstelling organiseert. In 2013 verbond Elise Wessels zich aan het Rijksmuseum met een Fonds op naam om de zichtbaarheid van Japanse prenten te vergroten. In 2016 volgde de tentoonstelling Japan Modern in het Rijksmuseum met hoogtepunten uit de collectie. Ter gelegenheid van haar 80ste verjaardag draagt Elise Wessels, via Stichting Für Elise, een belangrijk deel van haar verzameling over, waaronder zeldzame exemplaren.

Japanse prenten in het Rijksmuseum

Voor de collectie Japans werk op papier zijn schenkingen van verzamelaars altijd belangrijk geweest. De eerste schenking stamt uit 1902 en werd in de loop der tijd door vele schenkingen, legaten en aankopen gevolgd. De collectie van het Rijksmuseum bevat belangrijke werken van beroemde kunstenaars als Utamaro, Hokusai en Hiroshige. Dankzij deze schenking zijn nu ook alle grote namen uit de vroeg twintigste eeuw met hun belangrijkste werk vertegenwoordigd. Het Rijksmuseum heeft door deze schenking ruim 5000 Japanse prenten, albums en geïllustreerde boeken onder zijn hoede. Daarnaast heeft het Rijksmuseum een Aziatische kunstcollectie van 8.000 objecten, mede door een langdurig bruikleen van de Koninklijke Vereniging van Vrienden der Aziatische Kunst.

Tentoonstelling in het Aziatisch Paviljoen

Van 12 oktober 2022 t/m 16 april 2023 zijn ruim 60 prenten uit de schenking in het Aziatisch Paviljoen te zien. De werken laten de veelzijdigheid van de verzameling zien en tonen het ontstaan en de ontwikkeling van de shin-hanga en sōsaku-hanga stromingen. Ook zijn de absolute favorieten van Elise Wessels te zien, zoals de werken van Onchi Kōshirō waaronder Duiken uit 1932 en Portret van Hagiwara Sakutarō uit 1949, en Wenkbrauwpotlood van Itō Shinsui uit 1928. Voor de gelegenheid wordt de catalogus Japan Modern uit 2016 opnieuw uitgegeven.

Onmisbare steun

Het Rijksmuseum is dankbaar voor alle vormen van steun die het ontvangt. Subsidie van de overheid, bijdragen van het bedrijfsleven en fondsen, schenkingen, nalatenschappen en Vrienden zijn essentieel voor het Rijksmuseum.

Downloads

Kobayakawa Kiyoshi, Tipsy, 1930.  Schenking Stichting Für Elise. Collectie Nihon no hanga, verzameld door Elise Wessels, 2022. Kobayakawa Kiyoshi, Tipsy, 1930.  Schenking Stichting Für Elise. Collectie Nihon no hanga, verzameld door Elise Wessels, 2022.
Download

Kobayakawa Kiyoshi, Tipsy, 1930. Schenking Stichting Für Elise. Collectie Nihon no hanga, verzameld door Elise Wessels, 2022

Hashiguchi Goyō, Combing her Hair (Haren kammen), 1920RP-P-2022-107-37-00 Hashiguchi Goyō, Combing her Hair (Haren kammen), 1920RP-P-2022-107-37-00
Download

Hashiguchi Goyō, Combing her Hair (Haren kammen), 1920. Schenking Stichting Für Elise. Collectie Nihon no hanga, verzameld door Elise Wessels, 2022

Download

Itō Shinsui, Miidera Temple (Miidera tempel), 1917. Schenking Stichting Für Elise. Collectie Nihon no hanga, verzameld door Elise Wessels, 2022

Download

Itō Shinsui, Pencilling her eyebrows, 1928. Schenking Stichting Für Elise. Collectie Nihon no hanga, verzameld door Elise Wessels, 2022

Download

Kawanishi Hide, August, Bathing in the Sea at Tenjin Beach (Baden in de zee bij het strand van Tenjin), 1931. Schenking Stichting Für Elise. Collectie Nihon no hanga, verzameld door Elise Wessels, 2022

Download

Koizumi Kishio, View of Shinjuku (Gezicht op Shinjuku), 1935. Schenking Stichting Für Elise. Collectie Nihon no hanga, verzameld door Elise Wessels, 2022

Download

Maekawa Senpan, Country Girl (Plattelandsmeisje), 1956. Schenking Stichting Für Elise. Collectie Nihon no hanga, verzameld door Elise Wessels, 2022

Download

Nakagawa Isaku, Grand masse (Biljarten) 1933.Schenking Stichting Für Elise. Collectie Nihon no hanga, verzameld door Elise Wessels, 2022

Download

Onchi Kōshirō , Portrait of Hagiwara Sakutarō, 1949. Schenking Stichting Für Elise. Collectie Nihon no hanga, verzameld door Elise Wessels, 2022

Download

Onchi Kōshirō, Diving (Duiken), 1932. Schenking Stichting Für Elise. Collectie Nihon no hanga, verzameld door Elise Wessels, 2022