Afsetters van wandtapijten
Bij twee wandtapijten uit de Rijksmuseumcollectie zijn tijdens conservering retouches aangetroffen in gezichten, ledematen van afgebeelde figuren en in contouren. Wij onderzoeken of deze bijschilderingen zijn aangebracht door ‘afsetters’ van wandtapijten.
Over het project
Het ‘afsetten’ van wandtapijten was sinds de late middeleeuwen een door de gildes erkend ambacht. Afsetters voorzagen wandtapijten onder andere van een boord. Ook het repareren en bijschilderen van wandtapijten behoorde tot hun taken. Omdat dit sneller ging dan het aanbrengen van nieuw weefsel werd het bijschilderen van contouren en gezichten bijvoorbeeld gebruikt voor het ophalen van verschoten kleuren. De soort en kleur verf was beperkt. De twee wandtapijten waarin verf en inkt werden aangetroffen zijn: ‘Niobes Hoogmoed’ (1610) en ’Alexander en Jaddua’ (1617) Geweven in Delft door respectievelijk François Spiering en Karel van Mander II.
Doel van het project
De verf en inkt die op de tapijten is aangetroffen wordt in samenwerking met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed geanalyseerd. Ook wordt onderzocht of vergelijkbare wandtapijten afkomstig uit andere collecties bijschilderingen hebben. In combinatie met literatuuronderzoek willen we met de resultaten van het onderzoek aantonen dat zowel François Spiering als Karel van Mander het bijschilderen op wandtapijten hebben toegepast. Bovendien willen we vaststellen of het aan het einde van de vervaardiging of bij een latere reparatie door ‘afsetters’ is uitgevoerd. Daarnaast zal de rol die zij hadden in de tapijtindustrie van de Noordelijke Nederlanden in de eerste helft van de 17e eeuw nader worden bekeken.
Medewerkers
Mieke Albers
Senior restaurator textiel
m.albers@rijksmuseum.nl
Publicaties
Een publicatie in het Rijksmuseumbulletin met betrekking tot dit project staat gepland voor 2022.
Partners en sponsoren
Voor dit project werken we samen met de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed.
