Decoratieve kunsten en financiële speculatie
Verzamelobjecten uit de tijd van de eerste internationale beurscrash (1720)
Dit onderzoeksproject spitst zich toe op Nederlandse verzamelobjecten waarop de eerste internationale financiële crisis van 1720 staat afgebeeld of wordt becommentarieerd. De objecten, die vormgeven aan een internationale crisiservaring, variëren van porseleinen borden, flessen en glazen tot tabaksdozen en meubels.
OVER HET PROJECT
In de geschiedenis van de Nederlandse Republiek is de beurscrash van 1720 (in Nederland aangeduid als ‘windhandel’, of speculatieve handel) minder bekend dan in die van Engeland of Frankrijk (waar respectievelijk de South Sea Bubble en de Mississippi-zeepbel gebeurtenissen van gewicht waren). Maar de Nederlandse Republiek was wel een centrum van kennisproductie. Het omvangrijkste boekwerk over de zeepbellen, Het Groote Tafereel der Dwaasheid, dat o.a. gravures, toneelstukken, pamfletten bevat, werd in 1720 in Amsterdam gepubliceerd. De windhandel werd er in een theatrale voorstelling gegoten, een belangrijk gegeven om de Nederlandse kritiek op financiële speculatie in de context van de internationale kritiek te begrijpen.
DOEL VAN HET PROJECT
Dit project, dat deel uitmaakt van een proefschrift, richt zich op de kritiek op financiële speculatie in de decoratieve kunsten. In papieren objecten kun je redelijkerwijs een reactie op dit soort gebeurtenissen verwachten, maar dat duurzame verzamelobjecten zoals porselein of zelfs meubelstukken commentaar leveren op deze crisis zal hoogstwaarschijnlijk verrassing wekken. In dit project zullen wij de materiële kwaliteiten, het gebruik, de motieven en de relatie met de papieren objecten van deze verzamelobjecten bestuderen. Net als bij de papieren objecten wordt bij de verzamelobjecten vaak gebruikgemaakt van theatrale motieven, zoals commedia dell'arte, om naar de financiële speculatie te verwijzen, die te bekritiseren of er betekenis aan te geven.
ONDERZOEKERS
Suzanne Kooloos
s.kooloos@rijksmuseum.nl
Andrew W. Mellon Fellow
Femke Diercks
f.diercks@rijksmuseum.nl
Hoofd toegepaste kunst/ Conservator Europese keramiek
Frits Scholten
f.scholten@rijksmuseum.nl
Senior conservator beeldhouwkunst
PARTNERS EN SPONSORS
Dit Fellowship, mogelijk gemaakt door The Andrew W. Mellon Foundation en de Terra Foundation for American Art. Dit fellowship maakt deel uit van het Rijksmuseum Fellowshipprogramma.