Total design

Over het project

In de zeventiende en achttiende eeuw zijn er talloze schilderingen gemaakt om de vertrekken van de welvarende Nederlanders te verfraaien: voor het plafond, boven de deuren of de schoorsteen, of als vulling van grote wandvakken. Vooral in de 18de eeuw streefden kunstenaars en hun opdrachtgevers ernaar om van het interieur een ensemble te maken waaraan alle kunsten bijdroegen. Illusionistisch geschilderde landschappen en mythologische scènes gaven een extra dimensie aan de binnenruimtes.

De collectie 18de-eeuwse interieurschilderkunst telt 80 schilderingen en groeit nog steeds. Belangrijke schilders als Jacob de Wit (1695-1754) en Cornelis Troost (1696-1750) en Jurriaan Andriessen (1742-1819) zijn in deze deelverzameling vertegenwoordigd.

Doel van het project

De Rijksmuseumcollectie interieurschilderkunst is nog nooit aan een systematische en kritische studie onderworpen. In 2014 is daarom een onderzoeksproject opgestart dat hierin verandering brengt. Hierbij wordt de registratie en documentatie van de 18de-eeuwse interieurschilderingen (80 werken) op peil gebracht en nieuw onderzoek verricht naar de stijl, techniek, iconografie, herkomst en opdrachtgevers. Binnen het onderzoek is een nauwe samenwerking tussen conservator en restaurator. De resultaten zullen op de website van het Rijksmuseum gepubliceerd worden en het eerste deel van de bestandscatalogus 18de-eeuwse schilderkunst vormen. Intussen worden deelstudies gepubliceerd in wetenschappelijke tijdschriften en wordt lopend onderzoek in lezingen gepresenteerd aan een wetenschappelijk en breed publiek.

Gerelateerde publicaties

• P. van Duin, ‘The Conservation and Installation of the Beuning Room in the Rijksmuseum’, in The Rijksmuseum bulletin 65 (2017), pp. 96-111
• J. de Fouw en I. Verslype, 'Aeneas and Callisto: two ceiling paintings by Jacob de Wit mixed up', in The Rijksmuseum Bulletin, 67 (2019), pp. 197-215
• J. de Fouw, ‘Rococo and religion: a room for Hernhutters in an Amsterdam canal house’, in The Rijksmuseum bulletin, 65 (2017), pp. 28-41
• J. de Fouw, ‘Amerika in Dordrecht: een allegorie op het verdrag van 1782 in een Dordtse koopmanswoning’, in De Negentiende Eeuw 40 (2016), nr. 4, pp. 274-290
• J. de Fouw, ‘Een Dordtse interieurschildering in het Rijksmuseum’, in Dordrecht Monumenteel 60 (juli 2016), pp. 50-53
• J. de Fouw, 'Acquisition of Jurriaan Andriessen painted wall hanging with peace and painted wall hanging with bacchante.' in The Rijksmuseum Bulletin 63 (2015), no. 1, pp. 104-105.
• L. Vos, R. Harmanni, I. Verslype, J. de Fouw, J. Reynaerts, M. van Eikema Hommes. “Researching and presenting fragments of late 17th and 18th Century Dutch painted chambers: “re-presenting” Jurriaan Andriessen (1743-1819), a case-study”, in Postprints of the American Institute of Conservation, AIC 43rd Annual Meeting Miami FL 2015
• L. Vos, I. Verslype, R. Harmanni en M. van Eikema Hommes, ‘Rooms without Houses, Paintings without Walls: Researching and Presenting Fragments of Late Seventeenth- and Eighteenth-Century Painted Rooms’, in The Rijksmuseum Bulletin 65 (2017), pp. 78-95.

Gerelateerde evenementen

• Aanwinstenpresentatie: ‘Jurriaan Andriessen. Twee verloren gewaande schilderingen na 230 jaar terug in de Beuningkamer van 8 maart t/m 4 juli 2017’, presentatie van twee ontdekte interieurschilderingen van Jurriaan Andriessen.
• Workshop over de Beuningkamer, onderdeel van de Summer School ‘Conservation and Humanities: Objects as evidence’, Rijksmuseum en Bard Graduate Center, 2016, door Reinier Baarsen, Paul van Duin, Josephina de Fouw en Lisette Vos.

Lezingen

• Josephina de Fouw, ‘Amerika in Dordrecht: een allegorie op het verdrag van 1782 in een Dordtse koopmanswoning’, congres Amerika!, Werkgroep De Negentiende Eeuw, Dordrecht 2015
• Expert-meeting in de Andriessenkamer, Herengracht 524, Amsterdam, met presentaties door Josephina de Fouw en Ige Verslype, 2018
• Lisette Vos, ‘Researching and presenting fragments of late 17th and 18th Century Dutch painted chambers: “re-presenting” Jurriaan Andriessen (1743-1819), a case-study ‘, American Institute for Conservation 43rd Annual Meeting, Miami 2015

Gerelateerde projecten

From Isolation to Coherence: an Integrated Technical, Visual and Historical Study of 17th and 18th Century Dutch Painting Ensembles, NWO vernieuwingsimpuls Vidi-project. Het Rijksmuseum is een partner in dit vijfjarige onderzoeksproject.

Partners en sponsoren

Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door Fonds De Haseth-Möller / Rijksmuseum Fonds en het Pruikenburg Fonds.