In het eerste gedeelte van het onderzoek zijn de chemische elementen van De Nachtwacht in kaart gebracht. Hierdoor is ontdekt dat Rembrandt veren heeft geschilderd die hij later weer weghaalde! Dit geeft een bijzonder inkijkje in zijn gedachtenproces. Maar de elementen kaarten geeft ook een inkijkje in zijn manier van werken: hij gebruikte namelijk pigment met arseen wat tot dan toe alleen voor stillevens werd gebruikt. Rembrandt is hiermee een vernieuwer door het te gebruiken voor de portretschilderkunst.

Kaarten van alle chemische elementen

Om tot de verschillende kaarten met de chemische elementen te komen zijn er in totaal 56 scans gemaakt met de macro XRF-scanner. Deze zijn digitaal aan elkaar geplakt. Hiermee kunnen we nu van het gehele schilderij zien welke chemische elementen er aanwezig zijn en waar ze zitten. Deze elementen zijn dan bijvoorbeeld lood, ijzer of calcium. Per element is er een zwart-wit afbeelding beschikbaar. Hoe lichter of witter de afbeelding, hoe meer er van dat element aanwezig is. Hoe donkerder, hoe minder er van dat element zit.

De ontdekking van de veren

Toen De Nachtwacht helemaal was gescand is een grote ontdekking gedaan. Op de helm van een van de figuren in de achtergrond zijn namelijk op de ijzerscan veren te zien! Met het blote oog en zelfs op de röntgenfoto uit de jaren 70 zijn deze veren niet te zien. Rembrandt heeft de veren uiteindelijk toch weer weggeschilderd, maar deze scan laat zien dat ze er wel zijn geweest!

Rembrandt gebruikte het giftige arseen

Verder is het bijzonder dat we hebben ontdekt dat Rembrandt een pigment gebruikte dat het giftige arseen bevat. Hij gebruikte dit bijvoorbeeld om goudborduursel te schilderen. Dit was vernieuwend. Arseenhoudende pigmenten werden in Nederland in die tijd voornamelijk in stillevens gebruikt, voor fruit en bloemen. Rembrandt is hiermee een vernieuwer door het gebruik van arseenhoudend pigment voor de portretschilderkunst. Dit geeft ons ook weer een nieuw inzicht in Rembrandts manier van werken.