Aanbidding

De evangelist Mattheus beschrijft hoe wijzen uit het Oosten, geleid door een heldere ster, naar Bethlehem kwamen om de pasgeboren Jezus te eren. In de kunst ontstond vanaf de 12de eeuw de voorstelling van drie koningen, die het kind aanbidden en het geschenken aanbieden: goud, wierook en de geurstof mirre. Later werden zij vaste typen: een donkere koning, een jongeling en een grijsaard, als vertegenwoordigers van de toen bekende werelddelen Afrika, Azië en Europa. De koningen dragen oosterse gewaden en hebben als gevolg vaak een ruiterstoet met exotische dieren.

Ook de aanbidding door de herders is een bekend thema in de kunst. Volgens de evangelist Lucas verkondigde een engel Jezus’ geboorte aan de herders op het veld, maar hij vermeldt niets over een aanbidding. De voorstelling van dit onderwerp ontstond pas in de 14de eeuw in Italië, naar voorbeeld van de aanbidding der koningen. Zo knielen vaak drie herders voor Jezus en bieden het kind landelijke geschenken aan, zoals een lammetje of geitje.