Kunst en de ziekte van Parkinson

Het Rijksmuseum Innovatielab werkt samen met het Radboud Medisch Centrum en de Erasmus Universiteit om te onderzoeken of van kunst genieten een positieve rol kan spelen bij het welzijn van mensen met de ziekte van Parkinson.

Het innovatieve programma combineert digitale kunstbelevingen met museumbezoeken. Samen met mensen met de ziekte van Parkinson en hun naasten onderzoeken we hoe kunst kan bijdragen aan welzijn, autonomie en sociale verbondenheid. Het doel van het onderzoek is om te begrijpen welke combinatie van digitale en fysieke vormen het beste aansluit bij de behoeften van deze groep en hoe musea hierin een betekenisvolle rol kunnen spelen in de toekomst.

Waarom dit onderzoek?

Voor veel mensen met Parkinson is een museumbezoek niet vanzelfsprekend: reizen kost energie, drukte kan overweldigend zijn en prikkels zijn soms moeilijk te verwerken. Tegelijkertijd tonen verschillende studies aan dat kunst een positief effect kan hebben op emoties, mentale veerkracht en sociale interactie. In dit project onderzoeken we specifiek de rol van kunst bij het welzijn van mensen met Parkinson, en hoe een hybride vorm van kunstbeleving drempels kan verlagen en deelname aan cultuur kan vergroten.

Status van de (pilot)studie

Het huidige onderzoek betreft een kwalitatieve pilotstudie die wordt uitgevoerd in 2025 en 2026. In de pilot periode testen en finetunen we het programma in co-creatie met mensen met de ziekte van Parkinson. Op basis van de pilotresultaten ontwikkelen we een definitieve versie van het programma. We verwachten het grootschalige onderzoek te starten in 2027/28.

De pilot bestaat uit twee cycli (2025–2026). Volwassenen met de ziekte van Parkinson kunnen deelnemen, eventueel samen met een partner of mantelzorger
Elke cyclus duurt circa drie maanden en telt rond de 10 deelnemers
De belasting blijft beperkt: sessies duren 60–90 minuten en museumbezoek wordt zorgvuldig begeleid

Het programma combineert:

Een digitale kunstervaring waarmee deelnemers thuis op eigen tempo kunst kunnen ontdekken via onze Stories en Collectie Online
Twee bezoeken aan het Rijksmuseum: één gezamenlijke kennismaking en één persoonlijke rondleiding op maat
Gesprekken en reflectiesessies waarin we ervaringen ophalen en het programma verbeteren

Overzicht data

De eerste pilot loopt van november 2025 tot februari 2026; de tweede van maart tot juni 2026
Op basis van deze pilots werken we in 2027–2028 aan een verfijnd, schaalbaar programma dat museale kunstbeleving beter toegankelijk maakt voor mensen met Parkinson
De inzichten dragen bij aan breder onderzoek naar hoe kunst kan ondersteunen bij gezondheid en welzijn

Aanmelding voor pilot niet meer mogelijk

Voor de pilotstudie zijn de twee onderzoeksgroepen al volledig gevuld. Het is op dit moment niet mogelijk om u aan te melden. Wel kunt u uw gegevens achterlaten als u interesse heeft in het grootschalige vervolgonderzoek dat in 2027 zal beginnen. Wij zullen tegen die tijd contact met u opnemen.

Laat uw contactgegevens achter bij de helpdesk van team Research Support van het Expertisecentrum voor Parkinson en Bewegingsstoornissen:

E-mail: info@onderzoek-parkinson.nl
Telefoon: (024) 80 80 141 (van maandag tot en met vrijdag van 8.30-10.00 uur en van 13.30 -15.30 uur)
Website: Expertisecentrum voor Parkinson en Bewegingsstoornissen

Rondleiding met extra aandacht

Wilt u een rondleiding in het Rijksmuseum waarbij rekening wordt gehouden met uw behoeften? Boek deze dan hier.