Het proces van was-harsbedoeken werd in de 19e en 20e eeuw toegepast om schilderijen op doek te verstevigen. Dit project bestudeert de samenstelling en emissies van was-hars om moleculaire kenmerken te koppelen aan de staat van het schilderij.

Over het project

Was-harsbedoeking, of ‘de Hollandse methode’, werd in de 19e en 20e eeuw gebruikt om canvasschilderijen te verstevigen. Hierbij werd het schilderij geïmpregneerd met een mengsel van bijenwas en hars om een nieuw doek aan het origineel te hechten. In de loop der tijd zijn veel schilderijen, waaronder de meeste in de collectie van het Rijksmuseum, met was-hars bedoekt, waarbij er gebruik werd gemaakt van verschillende recepten en methoden. De huidige staat van deze schilderijen wisselt. Er moet een methode worden ontwikkeld waarmee de degradatiestatus eenvoudig kan worden beoordeeld, om een duidelijker beeld te krijgen van de staat van de collectie en een beter onderbouwde strategie voor toekomstige conservering mogelijk te maken.

Doel van het project

Na verloop van tijd worden de bestanddelen van was-hars afgebroken en kan er schade ontstaan aan het originele schilderij. Potentiële vormen van schade zijn onder andere barsten en donker worden, en vervorming en delaminatie van het originele en het aangehechte doek. In dit project wordt gebruik gemaakt van analytische pyrolyse en headspace-analyse, in combinatie met chromatografie en massaspectrometrie-technieken, om de oxidatiestatus te bepalen van bedoekingsmaterialen in een aantal schilderijen uit de Rijksmuseumcollectie. De resultaten zullen worden gecorreleerd met informatie uit conserveringsverslagen in de archieven van het museum, om degradatieprocessen te onderzoeken die samenhangen met de leeftijd en samenstelling van de bedoeking.

Gerelateerde publicaties

  • Berg, K.J.v.d., Boon, J.J., Pastorova, I. and Spetter, L.F.M. (2000), Mass spectrometric methodology for the analysis of highly oxidized diterpenoid acids in Old Master paintings. J. Mass Spectrom., 35: 512-533.

Staff

Fabiana Di Gianvincenzo
Fabiana.di.gianvincenzo@rijksmuseum.nl
Migelien Gerritzen fellow

Prof. dr. Katrien Keune
K.Keune@rijksmuseum.nl
Hoofd Science

Dr. Alba Alvarez-Martin
A.Alvarez.Martin@rijksmuseum.nl
Onderzoeker

Dr. Esther van Duijn
E.van.Duijn@rijksmuseum.nl
Restaurator

Partners en Sponsors

Migelien Gerritzen Fonds

Gerelateerde projecten

Operation Night Watch