Aan de slag met de collectie:
Enterbus op mik
anoniem, ca. 1780 - ca. 1800
Bronzen voorlaad enterbus op een standaard. De loop heeft een kaliber van 52 mm en een conische kamer. Aan de rechterzijde van de korte lade is een zwaar vuursteenslot aangebracht, waarvan de pandeksel wordt opgevangen door een veer als hij openslaat. Achter een ijzeren handvat. De enterbus hangt in een ijzeren mik. Hierbij behoren twee groen geverfde druiven.
- Soort kunstwerkkanon, vuursteenwapen
- ObjectnummerNG-MC-790
- Afmetingengeheel: hoogte 62 cm, druif: hoogte 6,5 cm x diameter 5,1 cm x hoogte 6,8 cm x diameter 5 cm, enterbus: lengte 100,5 cm x kaliber 52 mm, voetstuk: diepte 31 cm
- Fysieke kenmerkenbrons, ijzer, hout en textiel
Identificatie
Titel(s)
- Draaibas
- Enterbus op mik
Objecttype
Objectnummer
NG-MC-790
Beschrijving
Bronzen voorlaad enterbus op een standaard. De loop heeft een kaliber van 52 mm en een conische kamer. Aan de rechterzijde van de korte lade is een zwaar vuursteenslot aangebracht, waarvan de pandeksel wordt opgevangen door een veer als hij openslaat. Achter een ijzeren handvat. De enterbus hangt in een ijzeren mik. Hierbij behoren twee groen geverfde druiven.
Opschriften / Merken
- opschrift, op de loop: ‘RVK / c
’ - opschrift, op het slot: ‘Gri[beau]val invenit’
- opschrift, op beide tappen: ‘Nº 123 / P.31.L’
- opschrift, op de loop: ‘RVK / c
Onderdeel van catalogus
Vervaardiging
Vervaardiging
- geschutgieter: anoniem, Frankrijk (mogelijk)
- naar ontwerp van Jean-Baptiste Vaquette de Gribeauval (vermeld op object), Frankrijk
Datering
ca. 1780 - ca. 1800
Zoek verder op
Materiaal en techniek
Fysieke kenmerken
brons, ijzer, hout en textiel
Afmetingen
- geheel: hoogte 62 cm
- druif: hoogte 6,5 cm x diameter 5,1 cm x hoogte 6,8 cm x diameter 5 cm
- enterbus: lengte 100,5 cm x kaliber 52 mm
- voetstuk: diepte 31 cm
Toelichting
Obreen beschrijft dit wapen als een donderbus of spengool. Dit mobiele geschut werd in vroegere tijden door de Spanjaarden en Italianen op hun galeien werd gebruikt. De uitvoering is echter vrij modern en wijst op de periode rond 1800. Boudriot, die het klein geschut van de Franse marine beschrijft, geeft aan dat het vroege type 'espingole' met een houten kolf uit het ancien régime (het model 'c2a') en de geheel metalen uitvoering uit de tijd van de Franse revolutie (het model 'c2b') stamt. Deze espingole lijkt een tussenvorm; met nog wel een houten kolf, maar reeds voorzien van bronzen tappen aan weerszijden van de loop.
Dit werk gaat over
Onderwerp
Verwerving en rechten
Copyright
Herkomst
...; transferred from the Ministerie van Marine (Department of the Navy), The Hague, to the museum, 1883
Documentatie
Gerelateerde objecten
Onderdelen
Duurzaam webadres
Als u naar dit object wilt verwijzen, gebruik dan de duurzame URL:
Vragen?
Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over dit object? Laat het ons weten!
anonymous, after Jean-Baptiste Vaquette de Gribeauval
Swivel Gun and Two Charges of Grape Shot
? France, France, c. 1780 - c. 1800
Inscriptions
- inscription, on the lock:Gri[beau]val invenit
- inscription, on both taps:Nº 123 / P.31.L
- inscription, on the barrel:RVK / c
Conservation
- Ab Hoving, november 2011: cleaned; revarnished
Provenance
...; transferred from the Ministerie van Marine (Department of the Navy), The Hague, to the museum, 1883
Object number: NG-MC-790
Entry
Brass muzzle loading swivel gun on a foot, and two charges of grape shot (NG-MC-790-1, NG-MC-790-2 and NG-MC-790-3).
The bore has a calibre of 52 mm and has a conical chamber. On the right-hand side of the short stock the gun has a flintlock, of which the pan cover has a spring to soften the blow when it is flung open. The gun has an iron butt and is suspended as a swivel in an iron forked crutch.
The two charges of grape shot, painted green, fit the calibre of the gun. Obreen describes the swivel as a ‘blunderbuss’ or ‘spengool’,1J.M. Obreen, Catalogus der verzameling modellen van het Departement van Marine, The Hague 1858, no. 790. used on Spanish and Italian galleys in former days. Its execution points to a date not long before or after 1800. Swivel guns like these with a wooden stock are the older type, which in France evolved into solid brass swivels (‘espingole’) in the early nineteenth century.2J. Boudriot, ‘L’artillerie de mer de la Marine Française 1674-1856’, Neptunia 89-101 (1968-70), vol. 100, pp. 5-8.
Literature
J.M. Obreen, Catalogus der verzameling modellen van het Departement van Marine, The Hague 1858, no. 790; J. Boudriot, ‘L’artillerie de mer de la Marine Française 1674-1856’, Neptunia 89-101 (1968-70), vol. 100, pp. 5-8
Citation
J. van der Vliet, 2016, 'anonymous, Swivel Gun and Two Charges of Grape Shot, France, c. 1780 - c. 1800', in J. van der Vliet and A. Lemmers (eds.), Navy Models in the Rijksmuseum, online coll. cat. Amsterdam: https://data.rijksmuseum.nl/200667331
(accessed 10 December 2025 20:44:01).Footnotes
- 1J.M. Obreen, Catalogus der verzameling modellen van het Departement van Marine, The Hague 1858, no. 790.
- 2J. Boudriot, ‘L’artillerie de mer de la Marine Française 1674-1856’, Neptunia 89-101 (1968-70), vol. 100, pp. 5-8.