De Nieuwe Mens, Henri van de Velde (1896-1969), 1906 - 1939
tempera en olieverf op multiplex, h ca.204cm × b ca.149cm
Meer objectgegevens
© erven Henri van de Velde
Deze afbeelding is vanwege auteursrecht niet beschikbaar
Identificatie
Titel(s)
De Nieuwe Mens
Objecttype
Objectnummer
NG-2007-1
Opschriften / Merken
- signatuur, onder op kleine banderol: ‘H.V.D.VELDE’
Omschrijving
Allegorische voorstelling met centraal een man gezien op de rug met in de hand een vlammend zwaard. Aan zijn voeten ligt een skelet met kroon waarop het opschrift Ratio en bij zijn rechterhand drie boeken van Marx, Voltaire en Darwin. Op de achtergrond een menigte kleine figuren. Links een moloch en een in een wit gewaad gehulde bij een standbeeld van een kalf op een hoog voetstuk met het opschrift Vanitas. Rechts drie figuren gezeten op een kar bij een brandend kerkgebouw. Daarboven met stralend hemelslicht die centrale figuur verlicht.
Vervaardiging
Vervaardiger
- schilder: Henri van de Velde (1896-1969) (vermeld op object)
Plaats vervaardiging
Datering
1906 - 1939
Materiaal en Techniek
Toelichting
Het schilderij werd in 1939 geschonken aan Anton Mussert en heeft tijdens de Tweede Wereldoorlog op zijn werkkamer op het NSB-hoofdkwartier te Utrecht gehangen. De afbeelding werd in 1942 gebruikt als propagandamiddel op ansichtkaarten en posters. Deze werden gemaakt door de Haarlemse firma Mes & Bronkhorst. Bij de posters werd een verklarende tekst meegedrukt. Het schilderij was voor de Tweede Wereldoorlog geexposeerd bij de joodse zwager van Van der Velde, Carel Van Lier. Van Lier werd uiteindelijk in 1943 opgepakt en vermoord in een concentratiekamp in het laatste oorlogsjaar.
Onderwerp
Verwerving en rechten
Credit line
- Aankoop met steun van het Rijksmuseum Fonds
Verwerving
aankoop 2007
Copyright
erven Henri van de Velde
Relaties
Gerelateerd
Documentatie
- De geschiedenis van Nederland in 100 voorwerpen, Gijs van der Ham, p. 445-449, afb., cat.nr. 85
- Held, Gijs van der Ham, p. 128, 142 (afb.)
- Duitsland-Nederland : wisselwerkingen 1920-1940
- Keuze uit de aanwinsten, p. 367-369, afb.
- On the New Man : the interpretation and function of a national socialist painting in the past and in the present, Claartje Wesselink
- Claartje Wesselink, "'Uit ons werk, uit ons land, uit onze samenleving!'. Het omstreden erfgoed van Henri van de Velde', in Frank van Vree en Rob van der Laarse, De dynamiek van de herinnering. Nederland en de Tweede Wereldoorlog in een internationale context, Amsterdam 2009.
- Rijksmuseum Amsterdam Jaarverslag 2006, p. 74-75.
- K. Zandvliet, 'De Nieuwe Mensch van Henri van de Velde', Neuengamme Bulletin (september 2007), p. 32-34.
- K. Zandvliet, 'De Nieuwe Mensch : Historische topstukken van het Rijksmuseum', Historisch Nieuwsblad (2007) 5, p. 46-49.
- K. Zandvliet, 'Aanwinst : De Nieuwe Mensch', Rijksmuseum Kunstkrant 33 (2007) 4, p. 24-25 met afb.
- Jos Brebels en Jan Vaes, ''De nieuwe mensch' van Mussert door Henri van de Velde of de fascinatie voor het Fascisme', Van tijd tot tijd 1 (2004), p. 26-30.
- Documentatiemap.
Duurzaam webadres
Als u naar dit object wilt verwijzen gebruik dan de duurzame URL:
http://hdl.handle.net/10934/RM0001.COLLECT.422236
Vragen?
Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over dit object? Laat het ons weten!