Cup honouring the captaincy of Jan Berewout Jan Lanckhorst (1668–1742)

Bokaal van het kapiteinschap van Jan Berewout

BK-1958-72

De ronde bokaal heeft een los deksel. De voet rust op een lage rechtwandige basis. Hij is opgebouwd uit een ingesnoerd gedeelte met een verbrede onderrrand, en een bol gedeelte versierd met een met linten gebonden lauwerkrans. De gebolde bovenzijde vertoont op een geschubde grond versierd met drie ovale velden geflankeerd door voluten met bladeren. In de velden zijn de volgende voorstellingen weergegeven: Perseus bevrijdt Andromeda van de draak, een godin geeft een pijl aan Diana, en Hercules doodt Nessus die Deianeira ontvoert. In het midden van de bovenzijde bevindt zich een door een verhoogde rand omgeven rond verdiept gedeelte waarvan de bodem versierd is met acanthusbladeren op een geponste grond. Hieruit rijst een driehoekig voetstuk met ingezwenkte zijden op. Iedere zijde is versierd met een ovaal medaillon met een Janushoofd geplaatst op de kruising van twee banden met laurierbladeren, tegen een fond met bladeren en voluten. Onder ieder medaillon bevindt zich een schelp. De uitstekende, geprofileerde hoekstijlen van het voetstuk rusten op de bovenzijde van de voet. Zij eindigen aan de bovenzijde in een met een ramskop versierde voluut, waarvan een reeks kleiner wordende knoppen afhangt. Op het voetstuk staat een vrouw met ontblote borsten, een rond de rechterarm kronkelende slang en een in de linkerhand opgeheven spiegel, de voorzichtigheid symboliserend. Zij schraagt de cuppa. Het bolle onderstuk daarvan wordt geleed door drie gedraaide ribben, gevormd als snoeren groter wordende parels, geflankeerd door grote voluten. De velden daartussen zijn door in tegengestelde beweging gedraaide voluten in tweeën gedeeld: de bovenste gedeelten zijn versierd met onderling verschillende wapentrofeeën onder een helm, de onderste gedeelten zijn geschubd evenals de ruimten boven de helmen. Het bovenstuk van de cuppa bestaat uit de geheel gladde, bekervormige binnencuppa, die met een schroef op het onderstuk is bevestigd, en de tegencuppa. Langs onder- en bovenzijde van de tegencuppa lopen profielranden. Hij vertoont drie ovale velden met door bladvoluten omgeven geschubde omlijstingen waartussen wapentrofeeën met voluten, die gedeeltelijk achter de velden verdwijnen. De velden vertonen respectievelijk: een Romeinse triomftocht, Achilles en het lijk van Patroclus, en een schutterswedstrijd tussen Diana's nymphen. Het deksel heeft een platte onderrand waarboven een gebolde rand met gedraaide knerren, afwisselend glad en versierd met een culot op een geponste grond. Deze is door een ingesnoerd gedeelte gescheiden van een brede bolle rand die op een geponste grond versierd is met zestien in kleuren geëmailleerde koperen wapenschilden, waartussen bladmotieven met knoppen. De schilden zijn aan de achterzijde met schroeven bevestigd. Ze hangen met linten aan een rondlopende tak met laurierbladeren en -bessen. Onder ieder wapen is in een met bladvoluten versierd schild de bijbehorende naam gegraveerd: Hendrik van Esterwege, Andries Dorp, Arnold Vollenhoven, Balthasar Swellengrebel, Herbert Gerritsz, Pieter Gaffart, Harmanus Steen, Rudolp Wetstein, Cornelis Maas, Engebreght v Wagtendonk, Balthasar Weduar, Gerrit Arentze, Lambertus Konst, Arnoldus v der Meulen, Jan de Koningh en Gerrit Stijvers. Een iets verdiept geprofileerd gedeelte vormt de overgang naar de bekroning in de vorm van een met schilden en wapenrusting bedekte verhoging waarop de gehelmde god Mars naakt op een mantel zit, die hem van onder het haar over de rug valt. In zijn rechterhand houdt hij een kort zwaard, met zijn linkerhand steunt hij op een met voluten versierd schild, waarop een ovaal koperen schildje bevestigd is, in kleuren geëmailleerd met het wapen van de familie Berewout met helm, helmteken en dekkleden. Op een schild op een verhoging waarop Mars rust is gegraveerd: Jan Berewout 1705. Op de binnenkelk en enkele kleine verbindingsstukken na is ieder onderdeel gegoten. De basis en de onderrand van de voet, de omlijstingen van de velden op de voet en op de tegencuppa, de profielen van het voetstuk waarop de voorzichtigheid staat, de voluten op het onderste deel der cuppa, de binnenzijde der cuppa, de onderrand van het deksel en het gedeelte rond de verhoging met Mars zijn verguld.

• date letter: ‘T’
• maker's mark
• monogram
• town mark
• alloy mark

• silversmith: Jan Lanckhorst, Amsterdam
• silversmith: attributed to Jacob van den Bergh (II), Amsterdam

1705

deels verguld zilver, geëmailleerd koper

height 54.2 cm x diameter 17.4 cm x weight 3240.0 gr

Gift of Kunsthandel Rosenberg & Stiebel

Public domain

To refer to this object, please use the following persistent URL:

https://id.rijksmuseum.nl/200113220