Aan de slag met de collectie:
Model van een linieschip van 54 stukken
anoniem, 1784
Constructiemodel van de romp, in de lengte doorgesneden en de twee helften boven elkaar geplaatst op een grondplank. Verschillende constructie-onderdelen zijn alfabetisch genummerd. De stuurboordhelft is geheel uitgewerkt, van buiten van huid, rusten en jufferblokken voorzien en van binnen met volledige beschieting, terwijl de bakboordhelft is opengewerkt en de constructie laat zien. Alleen de stuurboordzijde heeft geschutpoorten, acht en twintig in aantal; vijf dekken. Op het uitgewerkt galjoen een gekroonde leeuw als schegbeeld. Gewrongen spiegel en hol wulf met twee poorten, hek en zijgalerij van twee verdiepingen. De zeeg loopt op naar beide uiteinden, twee barkhouten en een reehout. Gepiekt rondspant.
- Soort kunstwerkscheepsmodel, demonstratiemodel, rompmodel
- ObjectnummerNG-MC-501
- Afmetingenmodel: hoogte 86 cm x lengte 141,5 cm x breedte 35 cm, capsule: hoogte 93 cm x breedte 146,5 cm x diepte 40 cm
- Fysieke kenmerkenhout en messing
Identificatie
Titel(s)
Model van een linieschip van 54 stukken
Objecttype
Objectnummer
NG-MC-501
Beschrijving
Constructiemodel van de romp, in de lengte doorgesneden en de twee helften boven elkaar geplaatst op een grondplank. Verschillende constructie-onderdelen zijn alfabetisch genummerd. De stuurboordhelft is geheel uitgewerkt, van buiten van huid, rusten en jufferblokken voorzien en van binnen met volledige beschieting, terwijl de bakboordhelft is opengewerkt en de constructie laat zien. Alleen de stuurboordzijde heeft geschutpoorten, acht en twintig in aantal; vijf dekken. Op het uitgewerkt galjoen een gekroonde leeuw als schegbeeld. Gewrongen spiegel en hol wulf met twee poorten, hek en zijgalerij van twee verdiepingen. De zeeg loopt op naar beide uiteinden, twee barkhouten en een reehout. Gepiekt rondspant.
Onderdeel van catalogus
Vervaardiging
Vervaardiging
- modelmaker: anoniem, Amsterdam
- naar ontwerp van William May, Amsterdam
Datering
1784
Zoek verder op
Materiaal en techniek
Fysieke kenmerken
hout en messing
Afmetingen
- model: hoogte 86 cm x lengte 141,5 cm x breedte 35 cm
- capsule: hoogte 93 cm x breedte 146,5 cm x diepte 40 cm
Toelichting
Het meest opvallend aan dit model is de spantconstructie, die aan bakboord het best te zien is. De elfdelige spanten worden versterkt met een vroege versie van het kruisverband; schuine kattesporen zijn op de wegering geplaatst, in het voorschip achterover hellend en achter de grote mast voorover vallend. Een ander opvallend aspect zijn de zwevende rantsoenhouten. De vroegste vermelding van het model betreft het transport van Amsterdam naar de modellenverzameling in Den Haag in 1818. In 1784 stelde William May dit nieuwe verband voor aan de Admiraliteit van Amsterdam. Het werd in werkelijkheid uitgeprobeerd op het linieschip van 68 stukken Leiden, gebouwd in 1785-1786, lang 167½ voet; de Leiden was onder commando van A. Braam toen zij in 1799 door de Engelsen werd genomen.
Dit werk gaat over
Persoon
Onderwerp
Plaats
Verwerving en rechten
Copyright
Herkomst
…; 's Lands Werf (Navy dockyard) Amsterdam, 18 April 1798;{HNA 2.01.29.02 Dept. Marine, Aanhangsel I, inv. no. 20, La. K3 no. 1.} sent to the Ministerie van Marine (Department of the Navy), The Hague, October 1818;{HNA 1.01.47.29 Admiraliteitscolleges, Collectie Van der Hoop, inv. no. 187, nota October 1818.} transferred to the museum, 1883
Documentatie
- A.E. Tromp, 'Verhandeling over een geheel nieuw verband tot het tegengaan der doorzetting van schepen, uitgevonden door C. Soetermeer, met 2 platen', Verhandelingen en berigten betrekkelijk het zeewezen (1831) nr. 1, p. 139 ff. & V&B (1832) nr. 1, p. 28 ff.
- A. Lemmers, 'Een teruggevonden ontwerp tegen de kattenrug uit de achttiende eeuw', Spiegel Historiael 26 (1991) nr. 6, p. 306-307.
Duurzaam webadres
Als u naar dit object wilt verwijzen, gebruik dan de duurzame URL:
Vragen?
Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over dit object? Laat het ons weten!
anonymous, after William May
Model of a 54-Gun Ship
Amsterdam, Amsterdam, 1784
Provenance
…; 's Lands Werf (Navy dockyard) Amsterdam, 18 April 1798;1HNA 2.01.29.02 Dept. Marine, Aanhangsel I, inv. no. 20, La. K3 no. 1. sent to the Ministerie van Marine (Department of the Navy), The Hague, October 1818;2HNA 1.01.47.29 Admiraliteitscolleges, Collectie Van der Hoop, inv. no. 187, nota October 1818. transferred to the museum, 1883
Object number: NG-MC-501
Entry
Wooden construction model of the hull, bisected along its longitudinal axis, one half placed over the other, mounted on a base.
Some parts of the construction have been labelled with letters. The starboard half is fully detailed, planked and fitted with channels and deadeyes on the outside, ceiled and panelled on the inside, while the port side has only a few planks and reveals the timbering. The twenty-eight gun ports are only visible on the starboard side. The model has a total of five decks. The beakhead carries a crowned lion as its figurehead. The stern has a round tuck and a hollow counter with two chase ports, a taffrail and a two-storey quarter gallery. The sheer rises gently towards both ends, two wales and a sheer rail are indicated. The hull has a shallow S-frame.
The most important feature of the model is the frame construction, which are most visible on the port side. The frames consist of eleven parts and are reinforced with an early version of diagonal trussing: diagonally placed riders are fitted on the ceiling, running aft in the forebody and forwards in the afterbody. Another notable feature are the fashion frames, which are floating cant timbers.
Dockyard Superintendent Jochem Pietersz Asmus (1755-1837) mentions this model in a list of objects that were transferred to him by his predecessor Jan Binkes in 1798.3HNA 2.01.29.02 Dept. Marine, Aanhangsel I, inv. no. 20, La. K3 no. 1. It was sent from Amsterdam to the Navy Model Room in 1818.4HNA 1.01.47.29 Admiraliteitscolleges, Collectie Van der Hoop, inv. no. 187, nota october 1818. In 1784, William May (1725-1807) proposed this new method of reducing hogging to the Admiralty of Amsterdam.5J.M. Obreen, Catalogus der verzameling modellen van het Departement van Marine, The Hague 1858, no. 501. It was tested on the 68-gun ship Leiden, measuring 167½ feet in length and built in Amsterdam from 1785 to 1786. Leiden was under the command of Aegidius van Braam when it was captured by the British in 1799.6HNA 1.01.47.36 Admiraliteitscolleges, Losse Aanwinsten, inv. no. 17, Genealogie Asmus.
Literature
A.E. Tromp, ‘Verhandeling over een geheel nieuw verband tot het tegengaan der doorzetting van schepen, uitgevonden door C. Soetermeer. Met 2 platen’, Tijdschrift toegewijd aan het zeewezen 1 (1831), pp. 139 ff. and Tijdschrift toegewijd aan het zeewezen (1832), pp. 28 ff.; J.M. Obreen, Catalogus der verzameling modellen van het Departement van Marine, The Hague 1858, no. 501; A.A. Lemmers, Het marinemodellenkamerprojekt, coll. cat. Amsterdam (Rijksmuseum) 1986; A.A. Lemmers, ‘Een teruggevonden ontwerp tegen de kattenrug uit de achttiende eeuw’, Spiegel Historiael 26 (1991), no. 6, pp. 306-07; A.A. Lemmers, ‘Over kruisverbanden en kippekonten’, in H. Stevens (ed.), The Art of Technology: The Navy Model Collection in the Amsterdam Rijksmuseum, Amsterdam/Wormer 1995, pp. 26-29; A.A. Lemmers, Techniek op schaal. Modellen en het technologiebeleid van de Marine 1725-1885, Amsterdam 1996, pp. 60-80; A.J. Hoving, Message in a Model: Stories from the Navy Model Room of the Rijksmuseum, Florence, OR 2013, pp. 86-89; A.A. Lemmers, ‘Shipworm, Hogbacks and Duck’s Arses: The Influence of William May on Sir Robert Seppings’, The Mariner’s Mirror 99 (2013), no. 4, pp. 410-28
Citation
J. van der Vliet, 2016, 'anonymous, Model of a 54-Gun Ship, Amsterdam, 1784', in J. van der Vliet and A. Lemmers (eds.), Navy Models in the Rijksmuseum, online coll. cat. Amsterdam: https://data.rijksmuseum.nl/20053776
(accessed 12 December 2025 04:51:55).Footnotes
- 1HNA 2.01.29.02 Dept. Marine, Aanhangsel I, inv. no. 20, La. K3 no. 1.
- 2HNA 1.01.47.29 Admiraliteitscolleges, Collectie Van der Hoop, inv. no. 187, nota October 1818.
- 3HNA 2.01.29.02 Dept. Marine, Aanhangsel I, inv. no. 20, La. K3 no. 1.
- 4HNA 1.01.47.29 Admiraliteitscolleges, Collectie Van der Hoop, inv. no. 187, nota october 1818.
- 5J.M. Obreen, Catalogus der verzameling modellen van het Departement van Marine, The Hague 1858, no. 501.
- 6HNA 1.01.47.36 Admiraliteitscolleges, Losse Aanwinsten, inv. no. 17, Genealogie Asmus.