Model van een oorlogsschip van 40 stukken

Model van een oorlogsschip van 40 stukken

NG-MC-498

Gepolychromeerd, geheel gedetailleerd constructiemodel in drie lagen uit elkaar te nemen, met volhout onder een dichte gladboordige huid. Acht en veertig geschutpoorten verdeeld over drie dekken. Dekken op vijf niveau's: kleine koebrug achter, onderdek, tussendek en luizenplecht, bakdek en halfdek, bovencampanje, alle aangegeven door hun web, de achterste gedeelstes van de bovenste drie dekken beplankt. Het uitgewerkte galjoen heeft een gekroonde leeuw als schegbeeld, geen apostelen, de boegspriet rust op de voorsteven. Gewrongen spiegel, hol wulf met wulfhouten aan de buitenkant en twee poorten, hek van twee verdiepingen met rolwerk, guirlandes en een lege cartouche, zijgalerijen van een verdieping met klokvormige bedaking; recht roer met vierkante roerkoning, luiwagen onder het tussendek, stuurwiel op het halfdek. Kombuis in het ruim, een enkele spil op het onderdek en een op het tussendek, een slagpomp met pompbak en afvoerbuizen op het tussendek een de scheepsbel op het bakdek aan stuurboord. Het model is van alle rusten met jufferblokken voorzien. De zeeg loopt op naar beide uiteinden, het model heeft twee barkhouten en een reehout. Gepiekt rondspant. Opvallend zijn de vervanging van het zaadhout door twee bijzaadhouten, de afwijkende betingconstructie, pisbak en kaapstanders. Onder het loodwit van het onderwaterschip zijn waterlijnen met potlood aangebracht.

Catalogus Rijksmuseum Nederlands Scheepvaartmuseum, Amsterdam 1928, cat.nr. 20, pl. 16.

• modelmaker: anoniem, Londen
• naar ontwerp van Paulus van Zwijndregt, Rotterdam

1738

hout, messing, lood, mica en been

hoogte 37,9 cm x lengte 127,5 cm x breedte 31 cm

Volgens Obreen zou dit model een nieuwe constructiemethode van Leendert van Zwijndregt tonen, die in 1756 op de Admiraliteit op de Maze werd ingevoerd. Er zijn echter geen historische gegevens over een nieuwe bouwmethode door Leendert van Zwijndregt. Wel komt het model in zeer veel eigenaardigheden overeen met de nieuwe bouwmethode van Paulus van Zwijndregt, die door Blaise Ollivier in 1737 beschreven wordt. De Admiraliteit van Rotterdam kocht in 1738 in Londen een model met uitneembare dekken, dat door Paulus van Zwijndregt bij het bouwen van oorlogsschepen gevolgd moest worden. Qua modelbouw vertoont het model veel niet-Nederlandse eigenschappen, maar het schip lijkt wel degelijk Nederlands. Wij achten het daarom waarschijnlijk dat dit model volgens specificaties van Paulus van Zwijndregt in Londen is besteld, om zijn nieuwe bouwmethode te demonstreren in de discussie tussen de in Amsterdam werkzame Engelse scheepsbouwers Davis en Bentam, en de overige Nederlandse scheepsbouwers.

Publiek domein

...; sale, widow of Leendert van Zwijndregt, Rotterdam (Pieter Holsteyn), 19 March 1765, ('een konstig gemaakt OORLOG-SCHIP, à 50 Stukken Canon, [...] door L. van Swyndregt [...] staande in een Glaaze kast op een gesnede Voet; waarbij nog een zeer konstig gemaakte Groote Mast en Steng.');{_Oprechte Haerlemsche Courant_, 12 maart 1765.}...; anonymous sale, Amsterdam (De Brakke Grond), date unknown, to Jochem Pietersz Asmus (1765-1837), Amsterdam;{HNA 2.01.29.02 Dept. Marine, Aanhangsel I, inv. no. 20, La. E no. 11.} sent to the Ministerie van Marine (Department of the Navy), The Hague, October 1818;{HNA 1.01.47.29 Admiraliteitscolleges, Collectie Van der Hoop, inv. no. 187, nota October 1818.} transferred to the museum, 1883

Catalogus Rijksmuseum Nederlands Scheepvaartmuseum, Amsterdam 1928, cat.nr. 20, pl. 16.

Als u naar dit object wilt verwijzen, gebruik dan de duurzame URL:

https://id.rijksmuseum.nl/200315804