Schaakspel

Georg Fuhg, 1941

Dit schaakspel verheerlijkt de veroveringsdrang van nazi-Duitsland. De schaakstukken hebben de vorm van wapens. De tekst in de rand verwijst naar landen die in 1939 en 1940 door Duitsland werden ingenomen. Het schaakspel is gemaakt door een Duitse soldaat: kunstenaar Georg Fuhg uit Koningsbergen, die in Nederland was gelegerd. Het schaakspel was in 1941 te zien op de door de Duitse bezetter georganiseerde tentoonstelling Kunst der Front in het Rijksmuseum.

Soort kunstwerkschaakspel
ObjectnummerNG-C-2011-1
Afmetingenbord: lengte 80 cm x breedte 80 cm x hoogte 4 cm, schaakstuk: hoogte 7 cm x breedte 4 cm x diepte 4 cm, kist: hoogte cm x breedte cm x diepte cm
Fysieke kenmerkenbord: gefineerd coromandelhout met rand van bruine keramiek; schaakstukken: geglazuurde witte en bruine terracotta klei

Niet digitaal beschikbaar

Identificatie

Titel(s)
Nazi-schaakspel
Objecttype
Objectnummer
NG-C-2011-1
Beschrijving
Compleet schaakspel met bijbehorende kist. Het schaakbord is van hout en aardewerk met 2 x 16 witte en bruine schaakstukken van aardewerk. De schaakstukken hebben een militaire vorm: de pionnen zijn infanteristen; in het geval van de witte partij is de toren een 'Flak' (Flugzeug Abwehr Kanone - luchtafweergeschut); het paard is een motorrijder; de loper een jachtvliegtuig (type Junker Ju 87, de zogenaamde Stuka (Sturzkampfflugzeug)), koning en koningin zijn luchtgranaten. In geval van de bruine partij is het paard een ruiter. De loper is een jachtvliegtuig (geen Stuka). De koning is een tank. In de rand rondom het schaakveld staat de volgende tekst: 1939 SCHACH-MATT POLEN . DENEMARK . NORWEGEN . HOLLAND . BELGIEN . FRANKREICH . ENGLAND U.S.W.
Opschriften / Merken
opschrift, rand van het bord: ‘1939 SCHACH-MATT POLEN . DENEMARK . NORWEGEN . HOLLAND . BELGIEN . FRANKREICH . ENGLAND U.S.W.’
Catalogusreferentie
- Lien Heyting, 'De dame is een bom', NRC-handelsblad 23 juli 2010.
- Documentatiemap.

Vervaardiging

Vervaardiging
- vervaardiger: Georg Fuhg
- [verworpen toeschrijving]
Datering
1941
Zoek verder op

Materiaal en techniek

Fysieke kenmerken
bord: gefineerd coromandelhout met rand van bruine keramiek; schaakstukken: geglazuurde witte en bruine terracotta klei
Materiaal
Techniek
Afmetingen
- bord: lengte 80 cm x breedte 80 cm x hoogte 4 cm
- schaakstuk: hoogte 7 cm x breedte 4 cm x diepte 4 cm
- kist: hoogte cm x breedte cm x diepte cm

Toelichting

Het schaakspel is hoogstwaarschijnlijk afkomstig uit het kantoor van de NSB (Nationaal Socialistische Beweging) aan de Maliebaan, Utrecht. Het zou afkomstig zijn van Partijleider Anton Mussert, die het ten geschenke zou hebben gekregen van SS-leider Heinrich Himmler, mogelijk tijdens een bezoek aan München en omgeving in 1941.

Dit werk gaat over

Persoon
Onderwerp
Plaats

Verwerving en rechten

Credit line
Bruikleen van een particulier
Copyright
erven Georg Fuhg

Documentatie

- Lien Heyting, 'De dame is een bom', NRC-handelsblad 23 juli 2010.
- Documentatiemap.

Gerelateerde objecten

Onderdelen

Duurzaam webadres

Als u naar dit object wilt verwijzen, gebruik dan de duurzame URL:
https://id.rijksmuseum.nl/200532089