Aan de slag met de collectie:
Beker met een satire op de paus
anoniem, 1604
Wie leidt ons naar het heil? De paus van Rome, rijk gekleed en te paard, of Jezus, in lompen, rijdend op een schonkige ezel? Voor de protestantse eigenaar van dit glas was het geen vraag, zoals de venijnige tekst op het glas uitlegt: de paus zou als dienaar van God in lompen moeten gaan.
- Soort kunstwerkbeker
- ObjectnummerBK-NM-3108
- Afmetingengrondvlak: diameter 13,0 cm, mondrand: diameter 18,1 cm, geheel: hoogte 26,6 cm
- Fysieke kenmerkenhelder glas met diamantgravure


Identificatie
Titel(s)
Grote beker met een satirische voorstelling op de vorstelijke status van de paus
Objecttype
Objectnummer
BK-NM-3108
Beschrijving
Geribde standring. Ingestoken bodem. Licht gebogen lichaam. Op het lichaam zijn Christus op een ezel en de paus te paard gegraveerd. Christus is eenvoudig gekleed en draagt de doornenkroon. De Paus is gekleed in een rijk versierde mantel en draagt de driekroon. Boven de voorstelling staat 'SIET AEN LIEVEN CHRISTEN DESSE BEELDEN RECHT HYER REIDT DEN HEER ENDE OOCK den KNecht'. Tussen Christus en de Paus is de volgende tekst gegraveerd: 'Den heer op eenen armen dier, Der knecht met hochster pracht ende sier // der heer dracht op een dorne kron, den knecht een drijfultige golden kron // der heer was arm op desser werlt, den knecht heeft groot gewalt ende gelt // der heer hadde nijet daar hij sijn hoft op lacht // den knecht men op die schoudern draecht. // der heer sijn jongren wies die voeten, den knecht sijn voeten men kussen moet // der heer leedt hijer veel schandt ende spot, den knecht hem eeren laet als Godt // der heer geeft sijn genaed om sonst den knecht om gelt aeflaet ende gonst // daerom merckt uit dessen speel eeven hoe hem geliekt haer leer ende leeven // ende daerbij kondt ghij aeffnemen wat onderscheidt dat het bij hen haeb ende daaruit besluijten gewaltich fry dat den knecht tegen den heren sey'. Onder de tekst het jaartal 1604. De voorstelling is aan de onderzijde afgezet met een rand gestileerd bladornament.
Opschriften / Merken
- inscriptie, op lichaam tussen Christus en de paus, diamantgraveren: ‘Den heer op eenen armen dier, Der knecht met hochster pracht ende sier // der heer dracht op een dorne kron, den knecht een drijfultige golden kron // der heer was arm op desser werlt, den knecht heeft groot gewalt ende gelt // der heer hadde nijet daar hij sijn hoft op lacht // den knecht men op die schoudern draecht. // der heer sijn jongren wies die voeten, den knecht sijn voeten men kussen moet // der heer leedt hijer veel schandt ende spot, den knecht hem eeren laet als Godt // der heer geeft sijn genaed om sonst den knecht om gelt aeflaet ende gonst // daerom merckt uit dessen speel eeven hoe hem geliekt haer leer ende leeven // ende daerbij kondt ghij aeffnemen wat onderscheidt dat het bij hen haeb ende daaruit besluijten gewaltich fry dat den knecht tegen den heren sey’
- inscriptie, langs mondrand, diamantgraveren: ‘SIET AEN LIEVEN CHRISTEN DESSE BEELDEN RECHT HYER REIDT DEN HEER ENDE OOCK den KNecht’
Catalogusreferentie
- E. Gerspach, L'art de la verrerie, Parijs 1885, 289, afb. 141.
- Documentatiemap.
- A.M. Pareau, 'Nederlandsche glasgraveurs en glasetsers en hun werk', Jaarverslag KOG 42 (1900), p. 14, 20-24.
- J.G.N. Renaud, 'Middeleeuws glas in Nederland', Oudheidkundig Jaarboek 4 (1943), p. 109, afb. 5.
- Jaarverslag Rijksmuseum (1877), p. 17.
- P.C. Ritsema van Eck, 'Drie glazen uit het museum van het Koninklijk Huisarchief', Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek 31 (1980), p. 167.
Vervaardiging
Vervaardiging
- glasblazer: anoniem, Noordelijke Nederlanden
- glasgraveur: anoniem, Noordelijke Nederlanden
Datering
1604
Zoek verder op
Materiaal en techniek
Fysieke kenmerken
helder glas met diamantgravure
Materiaal
Techniek
Afmetingen
- grondvlak: diameter 13,0 cm
- mondrand: diameter 18,1 cm
- geheel: hoogte 26,6 cm
Dit werk gaat over
Onderwerp
Verwerving en rechten
Copyright
Documentatie
- E. Gerspach, L'art de la verrerie, Parijs 1885, 289, afb. 141.
- Documentatiemap.
- A.M. Pareau, 'Nederlandsche glasgraveurs en glasetsers en hun werk', Jaarverslag KOG 42 (1900), p. 14, 20-24.
- J.G.N. Renaud, 'Middeleeuws glas in Nederland', Oudheidkundig Jaarboek 4 (1943), p. 109, afb. 5.
- Jaarverslag Rijksmuseum (1877), p. 17.
- P.C. Ritsema van Eck, 'Drie glazen uit het museum van het Koninklijk Huisarchief', Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek 31 (1980), p. 167.
Duurzaam webadres
Als u naar dit object wilt verwijzen, gebruik dan de duurzame URL:
Vragen?
Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over dit object? Laat het ons weten!