Kruisiging met vier engelen

Kruisiging met vier engelen

RP-P-2019-55

De gekruisigde Christus is omgeven door vier engelen die in kelken zijn bloed opvangen uit de wonden in zijn handen, voeten en zij. Links is Maria voorgesteld en rechts Johannes, als getuige en beschrijver van Christus’ offer. In de achtergrond is een kustlandschap met stad voorgesteld. Linksachter bevindt zich een ruiter.

• watermerk, midden: ‘Kop in profiel (L72)’
• verzamelaarsmerk, verso, gestempeld: Lugt 2228
• opschrift, verso boven, pen: ‘P. 7 (?); 7. B.M. (?)’
• verzamelaarsmerk, verso, gestempeld: Lugt 2760

• The Illustrated Bartsch 25
• Hollstein German 14
• Lehrs 14

• prentmaker: Martin Schongauer (vermeld op object), Duitsland
• naar ontwerp van Martin Schongauer, Duitsland

ca. 1480 - ca. 1485

pupil linkeroog Christus in ijzergallusinkt

hoogte 289 mm (afgesneden binnen de plaatrand) x breedte 193 mm (afgesneden binnen de plaatrand)

Schongauers Kruisiging is onmiskenbaar geïnspireerd op Nederlandse voorbeelden, in het bijzonder op de kruisigingen van Rogier van der Weijden en Hans Memling. Christus en Maria vertonen grote verwantschap met figuren in Rogiers drieluik in Wenen en ook het motief van de vier engelen rond het kruis gaat hierop terug - of op een onbekende variant. De figuur van Johannes lijkt ontleend aan Hans Memling (vergelijk het Jan Crabbe-altaar in Vicenza). Als hoogst origineel ontwerper en prentmaker verwerkte Schongauer de Vlaamse voorbeelden in een indringende voorstelling van eigen vinding. In de halo's van Maria en Johannes zijn de stippen te zien van de punt van de passer waarmee de cirkels zijn getrokken. In navolging van Rogier van de Weydens Christus-type zijn de oogkassen leeggelaten. Een vroege bezitter van de prent heeft onder het linker ooglid een stip aangebracht om een pupil te suggereren. Deze is gezet met ijzergallus inkt en bruin verkleurd.

Aankoop uit het F.G. Waller-Fonds

aankoop 2019-01-31

Publiek domein

Schmitt & Stogdon, Martin Schongauer, catalogue X, cat.nr. 7

Als u naar dit object wilt verwijzen, gebruik dan de duurzame URL:

https://id.rijksmuseum.nl/200743539