Model van een slingerpomp

anoniem, 1821

Model van een slingerpomp, op een driepoot. Het is een dubbelwerkende pomp met twee vierkante pompbuizen, die beneden met een enkele, ronde pompbuis worden verbonden. De pompzuigers bestaan uit een metalen plaat die diagonaal in de pompbuis is geplaatst en waarop twee driehoekige, met leer beklede kleppen; zij zijn verzwaard met lood. Onderin de vierkante pompbuizen zijn pompemmers van hetzelfde ontwerp geplaatst. De zuigers zijn met elkaar verbonden door een ketting die over een wiel in de pompbak loopt; buitenop is een slinger aan de as van het wiel bevestigd, en boven een juk voor een ketting of touw; met dit juk wordt de slingerbeweging op gang gebracht, waardoor de zuigers ieder op hun beurt omhooggetrokken worden en dalen.

  • Soort kunstwerkdemonstratiemodel
  • ObjectnummerNG-MC-646
  • Afmetingencapsule: hoogte 91 cm x breedte 44,5 cm x diepte 40 cm, model: hoogte 85,3 cm x breedte 41 cm x diepte 34,5 cm
  • Fysieke kenmerkenhout, messing, ijzer, lood en leer

anonymous

Model of an Oscillating Pump

? Netherlands, United States of America, 1821

Conservation

  • P. Borst, 1986: restored

Provenance

...; transferred from the Ministerie van Marine (Department of the Navy), The Hague, to the museum, 1883

Object number: NG-MC-646

Entry

Model of an oscillating pump on a wooden tripod.

Double-acting pump with two trunks, square in section, joined to one single round trunk at the base. The upper pump boxes consist of a metal plate, inserted diagonally into each trunk, with two triangular flaps on top, covered with leather; they are weighted with lead. In the base of both square trunks, lower pump boxes of the same design are placed. The upper pump boxes are connected with a chain running over a wheel in the pump cistern. On the outside a pendulum is attached to the axle of the wheel, and a yoke for a chain or rope is mounted on top. With the yoke the swinging motion of the pendulum can be set in action, lifting and lowering the upper pump boxes alternately.

The original design of this pump came from the United States.1J.C. Rijk, Handleiding tot de kennis van den scheepsbouw, s.l. 1822, pp. 265-67, pl. VI, fig. 122. The model is a reconstruction based on incomplete information and could probably only be made after additional instructions were provided by Rear Admiral Job Seaburne May (1765-1827).2J.M. Obreen, Catalogus der verzameling modellen van het Departement van Marine, The Hague 1858, no. 646. The pump proved very satisfactory when tested on Kenau Hasselaar (the former Diana). G. Debranson Clark from Brussels received a fifteen-year patent for oscillating pumps in 1839.

Scale unknown.

Literature

J.C. Rijk, Handleiding tot de kennis van den scheepsbouw, s.l. 1822, pp. 265-67, pl. IV, fig. 122; J.M. Obreen, Catalogus der verzameling modellen van het Departement van Marine, The Hague 1858, no. 646; G.P.J. Mossel, Handleiding tot de kennis van het schip, Amsterdam 1859, p. 280; G. Doorman, Het Nederlandsch octrooiwezen en de techniek der 19de eeuw, The Hague 1947, p. 234, no. 1037

Citation

J. van der Vliet, 2016, 'anonymous, Model of an Oscillating Pump, Netherlands, 1821', in J. van der Vliet and A. Lemmers (eds.), Navy Models in the Rijksmuseum, online coll. cat. Amsterdam: https://data.rijksmuseum.nl/20053882

(accessed 13 December 2025 03:11:58).

Footnotes

  • 1J.C. Rijk, Handleiding tot de kennis van den scheepsbouw, s.l. 1822, pp. 265-67, pl. VI, fig. 122.
  • 2J.M. Obreen, Catalogus der verzameling modellen van het Departement van Marine, The Hague 1858, no. 646.