Aan de slag met de collectie:
Halfmodel van het schroefstoomschip Medusa
Rijkswerf Amsterdam, 1855 - 1856
Gepolychromeerd, geheel beplankt mallenmodel (stuurboord) van een driemast schroefstoomschip. Het model heeft elf geschutpoorten. Het schegbeeld is een vergulde krul. Elliptisch hek met lege sierlijst; roer met ronde roerkoning (Amerikaans roer) en afgerond roerblad; tweebladige schroef in schroeflichttoestel, de schroefkoker is in het model aangebracht. Zeeg naar beide einden een weinig oplopend, een reehout. Rondspant. Het model is voorzien van alle rusten met puttings. Schaal 1:50 (schaal op model).
- Soort kunstwerkscheepsmodel, werfmodel, halfmodel
- ObjectnummerNG-MC-485
- Afmetingenhoogte 35 cm x breedte 138 cm x diepte 15 cm
- Fysieke kenmerkenhout en messing
Identificatie
Titel(s)
- Halfmodel van het schroefstoomschip Medusa
- Halfmodel van een schroefstoomschip
Objecttype
Objectnummer
NG-MC-485
Beschrijving
Gepolychromeerd, geheel beplankt mallenmodel (stuurboord) van een driemast schroefstoomschip. Het model heeft elf geschutpoorten. Het schegbeeld is een vergulde krul. Elliptisch hek met lege sierlijst; roer met ronde roerkoning (Amerikaans roer) en afgerond roerblad; tweebladige schroef in schroeflichttoestel, de schroefkoker is in het model aangebracht. Zeeg naar beide einden een weinig oplopend, een reehout. Rondspant. Het model is voorzien van alle rusten met puttings. Schaal 1:50 (schaal op model).
Opschriften / Merken
- opschrift, in het schroefgat: ‘NM’ voormalig eigendomsmerk
- opschrift, linksonder: ‘B.42 (31a)’ voormalig inventarisnummer
- opschrift, midden boven, op een ovaal blauw label: ‘MEDUSA / Korvet met Stoomvermogen / 150 PK, 19 Stukken / 1/50 ware grootte’
- etiket, rechtsonder: ‘485’ voormalig inventarisnummer
Onderdeel van catalogus
Vervaardiging
Vervaardiging
modelmaker: Rijkswerf Amsterdam, Amsterdam
Datering
1855 - 1856
Zoek verder op
Materiaal en techniek
Fysieke kenmerken
hout en messing
Afmetingen
hoogte 35 cm x breedte 138 cm x diepte 15 cm
Toelichting
Het model werd in 1855 bij de werf te Amsterdam besteld en in 1856 naar Den Haag gestuurd. De schroefstoomkorvet van 19 stukken Medusa, lang 50.44 m, gebouwd door A.E. Tromp te Amsterdam in 1852-1854; ook geclasseerd als korvet met hulpstoomvermogen van 26 stukken. De Medusa werd beroemd door haar deelname in de acties tegen de Japanners in de Straat van Simonoseki in 1863; in 1866 in Oost-Indië afgevoerd.
Dit werk gaat over
Persoon
Onderwerp
Plaats
Verwerving en rechten
Copyright
Herkomst
...; transferred from the Ministerie van Marine (Department of the Navy), The Hague, to the museum, 1883
Documentatie
J.M. Dirkzwager, 'De introductie van de "waterschroef" in de Nederlandse Marine', Industriële archeologie 3 (1983) nr. 7, p. 80-96.
Duurzaam webadres
Als u naar dit object wilt verwijzen, gebruik dan de duurzame URL:
Vragen?
Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over dit object? Laat het ons weten!
Rijkswerf Amsterdam
Half Model of a Screw Steamer
Amsterdam, 1855 - 1856
Inscriptions
- inscription, top centre, on an oval blue label:MEDUSA / Korvet met Stoomvermogen / 150 PK, 19 Stukken / 1/50 ware grootte
- label, bottom right:485 former inventory label
- inscription, in the screw aperture:NM former property mark
- inscription, bottom left:B.42 (31a) former inventory marking
Conservation
- Restauratieatelier Scheepsmodellen, 2000: restored
- Sophie Glerum, november 2012: minor repairs
Provenance
...; transferred from the Ministerie van Marine (Department of the Navy), The Hague, to the museum, 1883
Object number: NG-MC-485
Entry
Polychromed and fully planked wooden bracket model of the starboard side of a three-masted screw steamer, mounted on a rectangular wooden backboard, painted white.
The side of the ship that is painted black is planked on top of frame moulds. Eleven gun ports are painted on the side, placed in one tier. A broad, horizontal creamy-white band highlights the gun deck. The rounded bow features a detailed beakhead with a decorative, gold-painted scroll as a billethead. Below the elliptical stern is a screw propeller in its aperture and a round-headed rudder with a rounded blade. The sheer rises slightly towards both ends, one sheer rail is indicated. The hull is round and painted a metallic copper below the waterline. The model has three sets of channels rigged with deadeyes and chainplates. The position of three masts and the bowsprit is shown in a truncated form.
The model was ordered from the Navy dockyard in Amsterdam in 1855 and sent to the Department of the Navy in 1856.1HNA 2.12.01 Min. Marine, inv. no. 3979. The 19-gun sloop of war Medusa, 50.44 metres long, was built by August Elize Tromp (1801-1871) in Amsterdam from 1852 to 1854.2J.M. Obreen, Catalogus der verzameling modellen van het Departement van Marine, The Hague 1858, no. 485. It was also classed as a 26-gun corvette with auxiliary steam propulsion. Medusa became famous because of its part in the actions in the Strait of Shimonoseki, Japan, in 1863. It was decommissioned in the Dutch East Indies in 1866.3A.J. Vermeulen, De schepen van de Koninklijke Marine en die der gouvernementsmarine 1814-1962, The Hague 1962, p. 85.
Scale (on model) 1:50.
Literature
J.M. Obreen, Catalogus der verzameling modellen van het Departement van Marine, The Hague 1858, no. 485; A.J. Vermeulen, De schepen van de Koninklijke Marine en die der gouvernementsmarine 1814-1962, The Hague 1962, p. 85; H. Stevens (ed.), The Art of Technology: The Navy Model Collection in the Amsterdam Rijksmuseum, Amsterdam/Wormer 1995, pp. 56-57; A.J. Hoving, Message in a Model: Stories from the Navy Model Room of the Rijksmuseum, Florence, OR 2013, pp. 206-09
Citation
J. van der Vliet, 2016, 'Rijkswerf Amsterdam, Half Model of a Screw Steamer, Amsterdam, 1855 - 1856', in J. van der Vliet and A. Lemmers (eds.), Navy Models in the Rijksmuseum, online coll. cat. Amsterdam: https://data.rijksmuseum.nl/200315795
(accessed 14 December 2025 17:26:26).Footnotes
- 1HNA 2.12.01 Min. Marine, inv. no. 3979.
- 2J.M. Obreen, Catalogus der verzameling modellen van het Departement van Marine, The Hague 1858, no. 485.
- 3A.J. Vermeulen, De schepen van de Koninklijke Marine en die der gouvernementsmarine 1814-1962, The Hague 1962, p. 85.