Aan de slag met de collectie:
Model van de vuurtoren van Vlakkenhoek op Sumatra
Enthoven & Co. (vermeld op object), ca. 1879
Op de zuidwestelijke punt van Sumatra, bij Vlakkenhoek, verrees deze 60 meter hoge vuurtoren. De toren werd bij de Haagse firma Enthoven en Co. gebouwd en daarna naar Sumatra verscheept. Dat de gietijzeren constructie stevig was, bewees de uitbarsting van de vulkaan Krakatau in 1883. Alleen de toren weerstond de tsunami, terwijl alles in de omgeving werd verwoest.
- Soort kunstwerkschaalmodel, presentatiemodel
- ObjectnummerNG-MC-1412
- Afmetingenhoogte 170,5 cm x diameter 34 cm
- Fysieke kenmerkenmessing, hout en mica
Identificatie
Titel(s)
Model van de vuurtoren van Vlakkenhoek op Sumatra
Objecttype
Objectnummer
NG-MC-1412
Beschrijving
Messing model van de vuurtoren van Vlakkenhoek op Sumatra, op houten sokkel. Zestienkantige gesloten vuurtoren met een deur, twee en dertig ramen plus een raam tegenover de deur. Boven de deur en het tegenoverliggende raam zijn de opschriften aangebracht. De toren heeft negentien verdiepingen met de kuip meegeteld. Een deel van de wand bij de voet is weggelaten om de binnenkant met trap zichtbaar te maken. De kuip heeft een koepelvormig dak met windvaan.
Opschriften / Merken
- opschrift, boven de deur: ‘ONDER DE REGERING VAN / Z.M. WILLEM III/ KONING DER NEDERLANDEN / ENZ: ENZ: ENZ: / OPGERIGT VOOR DRAAILICHT / EERSTE GROOTE / 1879 P. LEEMANS’
- opschrift, op de achterzijde: ‘L.I. Enthoven & Co / ’s GRAVENHAGE / 1879’
Onderdeel van catalogus
Vervaardiging
Vervaardiging
modelmaker: Enthoven & Co. (vermeld op object), Den Haag
Datering
ca. 1879
Zoek verder op
Materiaal en techniek
Fysieke kenmerken
messing, hout en mica
Afmetingen
hoogte 170,5 cm x diameter 34 cm
Toelichting
De vuurtoren van Vlakkenhoek op de zuidwesthoek van Sumatra werd in 1878-1879 door de firma Enthoven & Co. uit Den Haag gebouwd; hij is geheel van gietijzer. Gietijzeren vuurtorens in Oost-Indië werden in onderdelen vanuit Nederland aangevoerd en ter plekke opgebouwd. De stevigheid van de gietijzeren constructie werd bewezen bij de uitbarsting van de Krakatau in 1883, waarbij de toren van Vlakkenhoek de vloedgolf weerstond terwijl alles eromheen werd verwoest.
Dit werk gaat over
Onderwerp
Plaats
Verwerving en rechten
Copyright
Herkomst
...; transferred from the Ministerie van Marine (Department of the Navy), The Hague, to the museum, 1883
Documentatie
- Encyclopedie Nederlands Indië, 1918, dl. 2, p. 494.
- M. Meddeler, Bouwmodel of Pronkstuk? : De besluitvorming en de behandeling van het model van de vuurtoren te Vlakkenhoek (Sumatra) vervaardigd uit messing, mica en hout (Sriptie ter afronding van het postinitiële traject, Universiteit van Amsterdam), juni 2013.
- W. Steffens, Kort overzicht uit de geschiedenis der kustverlichting in Nederlands-Indië, december 1926 (Marinebibliotheek, Den Haag).
Duurzaam webadres
Als u naar dit object wilt verwijzen, gebruik dan de duurzame URL:
Vragen?
Ziet u een fout? Of heeft u extra informatie over dit object? Laat het ons weten!
Enthoven & Co.
Model of a Lighthouse
The Hague, c. 1879
Inscriptions
- inscription, above the door:ONDER DE REGERING VAN / Z.M. WILLEM III/ KONING DER NEDERLANDEN / ENZ: ENZ: ENZ: / OPGERIGT VOOR DRAAILICHT / EERSTE GROOTE / 1879 P. LEEMANS
- inscription, on the back:L.I. Enthoven & Co / ’s GRAVENHAGE / 1879
Scientific examination and reports
- X-radiography: Marije Meddeler, Rijksmuseum Amsterdam, 2013
Conservation
- Ab Hoving, maart 2012: top reconstructed; weathervane resoldered
- Marije Meddeler, 2013: cleaned; revarnished
Provenance
...; transferred from the Ministerie van Marine (Department of the Navy), The Hague, to the museum, 1883
Object number: NG-MC-1412
Entry
Brass model of the lighthouse of Vlakkenhoek on Sumatra, on a wooden pedestal.
The model has sixteen sides, a door and thirty-two windows plus one facing the other side of the door. Above the door and the extra window the inscriptions are placed. The lighthouse has nineteen storeys including the top. Part of the wall near the base is left out to show the interior with stairs. The top has a dome-shaped roof with a weathervane shaped as an arrow.
The lighthouse of Vlakkenhoek on the south-west corner of Sumatra was built by the firm Enthoven & Co. in The Hague from 1878 to 1879 and was made entirely of cast iron. Cast iron lighthouses for the Dutch East Indies were shipped in parts from the Netherlands to be assembled on the spot. The strength of the construction was demonstrated by this lighthouse of Vlakkenhoek, which survived the Krakatoa eruption and resulting tidal waves easily, while everything surrounding it was swept away.
Scale (estimate) approx. 1:35.
Literature
J.M. Obreen et al., handwritten inventory list for items 944 to 1431, 1884, manuscript in HNA 476 RMA, inv. no. 1089, no. 1412; Encyclopedie Nederlands Indië, s.l. 1918, vol. 2, p. 494; W. Steffens, Kort overzicht uit de geschiedenis der bebakening van vaarwaters, reeden, enz. in den O.I. archipel, s.l. 1926; L. Crommelin and H. van Suchtelen, Nederlandse vuurtorens. Bouw en organisatie, Nieuwkoop 1978, pp. 44-46; H. Stevens (ed.), The Art of Technology: The Navy Model Collection in the Amsterdam Rijksmuseum, Amsterdam/Wormer 1995, pp. 68-71; A.J. Hoving, Message in a Model: Stories from the Navy Model Room of the Rijksmuseum, Florence, OR 2013, pp. 232-33; M. Meddeler, Bouwmodel of pronkstuk? De besluitvorming en de behandeling van het model van de vuurtoren te Vlakkenhoek (Sumatra) vervaardigd uit messing, mica en hout, 2 vols., Amsterdam 2013, manuscript in RMA, inv. no. 747 C 5-6; G. van der Ham, De geschiedenis van Nederland in 100 voorwerpen, Amsterdam 2013, pp. 384-88; J. van der Vliet, ‘Nieuw licht op een oud vuurtorenmodel’, Scheepshistorie 17 (2014), pp. 104-09; H. Stevens, Bitter Spice: Indonesia and The Netherlands from 1600, Amsterdam 2015, pp. 66-81 (published in Dutch as Gepeperd verleden. Indonesië en Nederland sinds 1600)
Citation
J. van der Vliet, 2016, 'Enthoven & Co., Model of a Lighthouse, The Hague, c. 1879', in J. van der Vliet and A. Lemmers (eds.), Navy Models in the Rijksmuseum, online coll. cat. Amsterdam: https://data.rijksmuseum.nl/200316200
(accessed 2 December 2025 13:27:27).