Halfmodel van een drijvende batterij

Rijkswerf Vlissingen, 1867

Gepolychromeerd stapelmodel (stuurboord) van een drijvende batterij, grijs onder en zwart boven de waterlijn. De romp is die van een fregat van 44 stukken, het onderstuk afgezaagd en van een platte bodem voorzien, de bovenste dekken verwijderd en vervangen door een gepantserde bovenbouw met teruglopend voor- en achterschot: deze bovenbouw heeft een hoog voor- en achtergedeelte met naar binnen hellende daken. Twee geschutpoorten in de zijde (aan bakboord waren er drie), en twee bovenelkaar gelegen geschutpoorten in het voor- en achterschot. In de tegenover elkaar gelegen binnenschotten van de bovengedeeltes zijn drie schietgaten aan iedere kant aangebracht: de scherpschutters moesten schuin hieruit schieten. Achter een roer. Schaal 1:50 (volgens Obreen).

Soort kunstwerkscheepsmodel, halfmodel
ObjectnummerNG-MC-1200
Afmetingenhoogte 25,5 cm x breedte 113 cm x diepte 14 cm
Fysieke kenmerkenhout

Identificatie

Titel(s)
Halfmodel van een drijvende batterij
Objecttype
Objectnummer
NG-MC-1200
Beschrijving
Gepolychromeerd stapelmodel (stuurboord) van een drijvende batterij, grijs onder en zwart boven de waterlijn. De romp is die van een fregat van 44 stukken, het onderstuk afgezaagd en van een platte bodem voorzien, de bovenste dekken verwijderd en vervangen door een gepantserde bovenbouw met teruglopend voor- en achterschot: deze bovenbouw heeft een hoog voor- en achtergedeelte met naar binnen hellende daken. Twee geschutpoorten in de zijde (aan bakboord waren er drie), en twee bovenelkaar gelegen geschutpoorten in het voor- en achterschot. In de tegenover elkaar gelegen binnenschotten van de bovengedeeltes zijn drie schietgaten aan iedere kant aangebracht: de scherpschutters moesten schuin hieruit schieten. Achter een roer. Schaal 1:50 (volgens Obreen).
Opschriften / Merken
- opschrift, midden boven, op een ovaal bruin label: ‘DRAAK / Gepantserde drijvende / BATTERY / 13 St:’
- etiket, rechtsboven: ‘1200’ voormalig inventarisnummer
Onderdeel van catalogus

Vervaardiging

Vervaardiging
modelmaker: Rijkswerf Vlissingen, Vlissingen
Datering
1867
Zoek verder op

Materiaal en techniek

Fysieke kenmerken
hout
Afmetingen
hoogte 25,5 cm x breedte 113 cm x diepte 14 cm

Toelichting

De Draak, drijvende batterij van 13 stukken, lang 46.21 m, werd voor de tweede maal verbouwd in 1863-1870 naar dit ontwerp. Zij was in 1859-1860 uit het fregat van 44 stukken Ceres (P. Glavimans Jz., Rotterdam 1824-1830) geconverteerd tot drijvende batterij. Afgevoerd in 1873.

Dit werk gaat over

Persoon
Onderwerp

Verwerving en rechten

Copyright
Publiek domein
Herkomst
...; transferred from the Ministerie van Marine (Department of the Navy), The Hague, to the museum, 1883

Documentatie

Duurzaam webadres

Als u naar dit object wilt verwijzen, gebruik dan de duurzame URL:
https://id.rijksmuseum.nl/200316099

Inscriptions

inscription, top centre, on an oval brown label:DRAAK / Gepantserde drijvende / BATTERY / 13 St:
label, top right:1200 former inventory label

Conservation

Ab Hoving, september 2008: minor repairs

Provenance

...; transferred from the Ministerie van Marine (Department of the Navy), The Hague, to the museum, 1883

Object number: NG-MC-1200

Entry

Polychromed wooden ‘bread-and-butter’ style half block model of the starboard side of a floating battery, mounted on a rectangular wooden backboard, painted yellow.

The side of the ship is sloped vertically above the waterline and painted black. A superstructure with two inclined bulkheads and inward sloping roofs fore and aft is positioned on the flush upper deck. Two gun ports are recessed in the side, and two rows of two gun ports facing forward and aft are indicated in the bulkheads. There are three loopholes facing one another in the inner bulkheads of the upper sections. The stern features a small rudder. The hull has a flat bottom and is painted grey below the waterline.

The model represents the (second) conversion of a 44-gun frigate into a floating battery. Above the waterline most of the original sides and rigging were cut away to make way for an armoured superstructure – with sloping sides housing the main battery of 13 guns (three on the port side, two on the starboard side and a total of eight guns pointing forward and aft). The loopholes were to be used by marksmen firing their rifles.

Draak, a 13-gun floating battery measuring 46.21 metres in length, was rebuilt for a second time from 1863 to 1870, now to this design. The original vessel, the 44-gun frigate Ceres built by Pieter Glavimans Jansz (1768-1850) in Rotterdam from 1824 to 1830, had already been converted to a floating battery from 1859 to 1860. It was decommissioned in 1873.¹A.J. Vermeulen, De schepen van de Koninklijke Marine en die der gouvernementsmarine 1814-1962, The Hague 1962, pp. 8, 38.

Scale (according to Obreen)²J.M. Obreen et al., handwritten inventory list for items 944 to 1431, 1884, manuscript in HNA 476 RMA, inv. no. 1089, no. 1200. 1:50.

Literature

J.M. Obreen et al., handwritten inventory list for items 944 to 1431, 1884, manuscript in HNA 476 RMA, inv. no. 1089, no. 1200; A.J. Vermeulen, De schepen van de Koninklijke Marine en die der gouvernementsmarine 1814-1962, The Hague 1962, pp. 8, 38; A. van Dijk, Voor Pampus. De ontwikkeling van de scheepsbouw bij de Koninklijke Marine omstreeks 1860, Amsterdam/The Hague 1987 (Bijdragen tot de Nederlandse Marinegeschiedenis, vol. 4), pp. 68-71, 93-97

Citation

J. van der Vliet, 2016, 'Rijkswerf Vlissingen, Half Model of a Floating Battery, Flushing, 1867', in J. van der Vliet and A. Lemmers (eds.), Navy Models in the Rijksmuseum, online coll. cat. Amsterdam: https://data.rijksmuseum.nl/200316099

(accessed 11 December 2025 03:34:49).

Footnotes

¹A.J. Vermeulen, De schepen van de Koninklijke Marine en die der gouvernementsmarine 1814-1962, The Hague 1962, pp. 8, 38.
²J.M. Obreen et al., handwritten inventory list for items 944 to 1431, 1884, manuscript in HNA 476 RMA, inv. no. 1089, no. 1200.