Halfmodel van een schroefstoomschip

Rijkswerf Vlissingen, 1860

Gepolychromeerd en geheel beplankt mallenmodel (stuurboord) van een driemast schroefstoomschip. Negen poorten op het bovendek. Rechte, bijna verticale voorsteven met massief judasoor waarop een dwarsbalk, het schegbeeld is een krul. Elliptisch hek met Rijkswapen; roer met ronde roerkoning. De aftstand tussen achtersteven en roersteven wijzen op het gebruik van een schroeflichttoestel. Zeeg naar voren oplopend, een reehout. Rondspant. Schaal 1:40 (Obreen).

  • Soort kunstwerkscheepsmodel, werfmodel, halfmodel
  • ObjectnummerNG-MC-1145
  • Afmetingenhoogte 26,8 cm x lengte 121,5 cm x breedte 12,5 cm
  • Fysieke kenmerkenhout en messing

Rijkswerf Vlissingen

Half Model of a Screw Steamer

Flushing, 1860

Inscriptions

  • inscription, top centre, on an square metal label:HAARLEMMERMEER / Stoom Flotille Vaartuig.
  • inscription, bottom right, on a piece of paper, in ink:Voornaamste afmetingen / [followed by measurements and armament] / Vlissingen 10 July 1860 / De Hoofd Ingenieur der Marine / Turk / [followed by scale]
  • label, center right:1145 former inventory label

Provenance

...; transferred from the Ministerie van Marine (Department of the Navy), The Hague, to the museum, 1883

Object number: NG-MC-1145

Entry

Polychromed and fully planked wooden half bracket model of the starboard side of a three-masted screw steamer, mounted on a rectangular white, wooden backboard.

The side is planked on top of frame moulds and painted black. Nine gun ports are indicated on the bulwark of the upper deck. The bow features a straight, almost vertical, stem with a massive bollard timber with bitts on top. The bowsprit is supported by a billethead with a decorative gold-painted scroll. The stern is elliptical and bears the coat of arms of the Kingdom of the Netherlands. Below the stern an empty aperture for a screw propeller and a round-headed rudder is depicted. The opening between the sternpost and rudderpost is large enough to indicate the use of a lifting screw. The sheer rises slightly forward. One sheer rail is indicated. The hull is round and painted a metallic bronze colour below the waterline. The position of three masts and the bowsprit is shown in a truncated form.

The flotilla steamer or Fourth Rate screw steamer Haarlemmermeer, 40.7 metres long, was built by Lambertus Katharinus Turk (1811-1873) in Flushing from 1859 to 1860. Armed with four to eight 30-pounder carronades and two 30-pounder guns, Haarlemmermeer served in the Dutch East Indies, where it was transferred to the Dutch East Indian Military Navy in 1868. The steamer is not mentioned in the Navy records after 1871.1A.J. Vermeulen, De schepen van de Koninklijke Marine en die der gouvernementsmarine 1814-1962, The Hague 1962, p. 71.

Scale (according to Obreen)2J.M. Obreen et al., handwritten inventory list for items 944 to 1431, 1884, manuscript in HNA 476 RMA, inv. no. 1089, no. 1145. 1:40.

Literature

J.M. Obreen et al., handwritten inventory list for items 944 to 1431, 1884, manuscript in HNA 476 RMA, inv. no. 1089, no. 1145; A.J. Vermeulen, De schepen van de Koninklijke Marine en die der gouvernementsmarine 1814-1962, The Hague 1962, p. 71

Citation

J. van der Vliet, 2016, 'Rijkswerf Vlissingen, Half Model of a Screw Steamer, Flushing, 1860', in J. van der Vliet and A. Lemmers (eds.), Navy Models in the Rijksmuseum, online coll. cat. Amsterdam: https://data.rijksmuseum.nl/20054136

(accessed 10 December 2025 15:50:50).

Footnotes

  • 1A.J. Vermeulen, De schepen van de Koninklijke Marine en die der gouvernementsmarine 1814-1962, The Hague 1962, p. 71.
  • 2J.M. Obreen et al., handwritten inventory list for items 944 to 1431, 1884, manuscript in HNA 476 RMA, inv. no. 1089, no. 1145.