Sluitgewicht van zestien Hollands Troois pond

• Dormant van Holland en West-Friesland
• Sluitgewicht van zestien Hollands Troois pond

BK-KOG-1046

Het voorwerp bestaat uit zestien delen: tien gewichten (waarvan de twee kleinste en de afsluiter ontbreken), de bak en het deksel (die het huis vormen), een scharnier, een sluitbeugel, twee hengselaanzetten, het hengsel. Bij de bak, het deksel en de gewichten is het centerpunt te zien. Bak en deksel hebben smalle ribben, waarin een koordmotief is geponst. De tussenliggende vlakken hebben gegroefde ringen, een geponste uit boogjes samengestelde versiering en een geponst ornament met o.a. een ster. De scharnieren en de hengselaanzetten zijn geklonken. Het scharnier is op het eind aan de wand met drie koppen versierd en loopt op het deksel uit in twee bevestigingsdelen in de vorm van twee draken, waarvan de einden naar het scharnier toe in een scherpe hoek uitlopen. Daartussen past de knop van het hengsel. De sluitbeugel bestaat op het deksel uit een draak met omgekrulde vissenstaart en verder uit een geprofileerd stuk, waarmee het op de wand van de bak kan worden vastgezet. De hengselaanzetten hebben de vorm van twee meerminnen. In het hengsel zijn drakenkoppen te herkennen, het eindigt in een zeskantige knop. Op het deksel zijn aan weerszijden van een sluitscharnier de volgende tekens ingeslagen: rechts een I, een statenleeuw tussen een G en een G, drie keer een kop van een zwarte man, het jaartal 1670; links een statenleeuw, een L, een Franse lelie, het getal 16, de jaartallen 1614 en 1675; aan de achterkant, rechts van het scharnier een statenleeuw tussen een G en een G, het jaartal 1654; links het jaartal 1690. In de bodem van de bak een statenleeuw met AGG, 8 (=8 pond) en 256 (= 256 lood); in de onderkant van de bak zijn de volgende tekens geslagen: de ijkletters Y en S, een Franse lelie, een statenleeuw met SGN, de ijkletters OZABC, een statenleeuw met TAN, de ijkletters GHIKL. Op het eerste gewicht in de bodem een statenleeuw met AGG en 128 (= 128 lood), een 4 op een klimmende leeuw, op de rand 1690, aan de onderkant van de bodem de ijkletters Y en S, een Franse lelie, een statenleeuw met SGN, de ijkletters OZABCF, een statenleeuw met TAN, de ijkletters GHIKL. Op het tweede gewicht in de bodem 64 (=64 lood), op de rand 1690, aan de onderkant dezelfde tekens als aan de onderkant van het huis en van het eerste gewicht. Op het derde gewicht - het pond - in de bodem 32 (=32 lood), en een I, een statenleeuw met AGG, een Franse lelie, op de rand 1690, aan de onderkant dezelfde tekens als op de voorgaande gewichten. Op het vierde gewicht, dat veel lichter van kleur is, in de bodem 16, de ijkletter I, een Franse lelie, de statenleeuw met TAN, aan de onderkant de ijkletters KL. Op het vijfde gewicht in de bodem 8, een statenleeuw met PILC, de ijkletter Y en een Franse lelie, aan de onderkant de ijkletters A t/m L. Op het zesde gewicht in de bodem 4, een statenleeuw met SGN, de ijkletter O en de Franse lelie, aan de onderkant de ijkletters A t/m L. Op het zevende gewicht in de bodem 2, een statenleeuw met SGN, de ijkletter F en de Franse lelie, aan de onderkant de ijkletters G t/m L. Op het achtste gewicht in de bodem I, een statenleeuw met PILC, de ijkletters Z en X en de Franse lelie, aan de onderkant de ijkletters A t/m L. Op het negende gewicht in de bodem een Franse lelie. De twee kleinste gewichten, t.w. 1/4 lood, 1/8 lood en de afsluiter 1/8 lood, ontbreken. Het uitsteeksel aan de wand van de bak, waarmee het sluitscharnier wordt vastgezet, is verbogen. Diverse gewichten zijn door de ijkmeester meet lood gejusteerd.

geelgieter: George Weinmann (mogelijk), Neurenberg

voor 1614

hoogte 21,1 cm x diameter 12,8 cm x breedte 16,9 cm x gewicht (eigenschap) 7866,89 g (totaal) x gewicht (eigenschap) 3930,6 g (huis)

Bruikleen van het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap

Publiek domein

G.M.M. Houben, 'De dormant van Holland en West-Friesland teruggevonden', Meten en wegen : orgaan van de Vereniging van Verzamelaars van Maten en Gewichten 15 (1987), p. 1357.

Als u naar dit object wilt verwijzen, gebruik dan de duurzame URL:

https://id.rijksmuseum.nl/20016042