AK-NM-6905 kleine schaal
• Japans blauw-wit
• Onderdeel van Royer porseleicollectie
• Mogelijk afkomstig van Susanna Louise Huygens
• Mogelijk uit het bezit van Constantijn Huygens
• Gepubliceerd: Jörg 2003, nr. 144 (met refs); Fitski 2011, afb. 92.
• In 1876 (inventaris Van der Kellen), vier exemplaren, in 1923 drie stuks afgestoten
Dit schaaltje is gemaakt in de Kakiemon-ovens. Het is eigenlijk moeilijk voor te stellen dat de Japanse ovens zich zo snel ontwikkelden dat ze al in 1670 in staat waren iets zo verfijnds te maken als dit. Kijk naar een detail en je ziet dat het met uiterste precisie is geschilderd. De Franse bezwaren tegen Japans blauw porselein (zie toelichting bij AK-NM-6653) golden niet voor dit porselein – Kakiemon was het meest geliefd en kostbaarste porselein in Europa aan het eind van de 17de eeuw. Een identiek stuk komt voor in de collectie van Burghley House, een 17de-eeuwse hoog-adellijke en voorname Engelse collectie [Lang 19783, nr. 7]. Mogelijk was dit schaaltje ooit in het bezit van Constantijn Huygens (1596-1687). Zoals elders al uitgelegd was Huygens een liefhebber van Aziatische luxe goederen en verkeerde hij, onder meer dankzij zijn banden met het hof van de Oranjes, in kringen waar men op de hoogte was van de laatste mode en in de gelegenheid de meest begerenswaardige voorwerpen te verkrijgen. Huygens woonde tot zijn dood in het Huygens huis, dat sindsdien tot aan de dood van zijn achterkleindochter ononderbroken in de familie is gebleven. In 1785 overleed deze achterkleindochter Susanna Louise (1714-1785). Zij was een oudtante van Royer en het staat vast dat Royer veel porselein en lakwerk uit haar boedel overnam. In de inventaris die in 1786 van Susanna Louises inboedel werd gemaakt vinden we ‘Vier bakjes of schoteltjes met drie vogels, breede blaauwe binnenranden; met compartimenten.’ Een vrij adequate beschrijving van Royers schaal, vooral ook omdat er in 1876 inderdaad nog vier van over waren, net als bij Susanna.
Bronnen
Gordon Lang, The wrestling boys: an exhibition of Chinese and Japanese ceramics from the 16th to the 18th century in the collection at Burghley House, N.pl., 1983.
Christian J.A. Jörg, Fine and curious: Japanese export porcelain in Dutch collections, Leiden, 2003
Menno Fitski, Kakiemon porcelain: a handbook, Leiden/Amsterdam, 2011.
