Model van een scheprad

Model van een scheprad

NG-MC-538

Model van een scheprad (bakboord) met acht bewegende borden. De as loopt niet door tot de buitenkant van het wiel; van het uiterste ophanging daarentegen loopt een gebogen arm naar binnen, waaraan de as van de excentriek bevestigd is. Deze excentriek, die dus in het wiel is gemonteerd, beweegt met spaken de borden, die ieder van een eigen as voorzien zijn. Het model kan met een zwengel worden bewogen. Schaal 1:10 (afgeleid).

• opschrift, dichtbij het handvat: ‘A.’
• etiket, linksboven: ‘538’ voormalig inventarisnummer

• J.M. Dirkzwager, 'De Nederlandse marine als pionier in de technische ontwikkeling. De radervoortstuwing in het tweede kwart van de 19de eeuw', Tijdschrift voor zeegeschiedenis 10 (1991) nr. 1, p. 50-52.
• J.M. Dirkzwager, 'Problemen en oplossingen bij de ontwikkeling van de stoomvaart in Nederland', Erfgoed van industrie en techniek 1 (1992) nr.3, p. 74-90, afb. p. 80.
• H. Huijgens, Handleiding tot de kennis van het stoomwerktuig, Amsterdam 1847, p. 123-124, p. XI, afb. 123-124.
• C. Roest, Het marine stoomwerktuig beschreven in de vorm van een woordenboek, 1842, appendix p. 2.

• modelmaker: Rijkswerf Rotterdam, Rotterdam
• naar ontwerp van Morgan, Verenigd Koninkrijk

1834

hout, messing en ijzer

• model: hoogte 43,3 cm x breedte 46 cm x diepte 42,5 cm
• capsule: hoogte 46 cm x breedte 49,5 cm x diepte 45 cm

Dit model werd gemaakt naar schetsen van C. Roest en onderzoek van D. van den Bosch van het Brits koninklijk jacht Firebrand in 1834, tijdens een bezoek van koningin Victoria in Hellevoetsluis en Rotterdam. Het doel van het ontwerp was het verkrijgen van een vertikale stand van de borden op het moment dat zij het water ingaan en weer uitkomen, wat de trilling van de raderwielen sterk verminderde. Het alternatief voor de Morgan-wielen was het scheprad met beweegbare borden volgens Seawards verbeterde ontwerp van François Cave (NG-MC-539). Twee schepen zouden in 1837 uitgerust worden met een ontwerp schepraderen ieder, maar de modellen werden bij het verzenden verwisseld en in plaats van de Phoenix werd de Cerberus abusievelijk van Morgan-wielen voorzien.

Publiek domein

...; transferred from the Ministerie van Marine (Department of the Navy), The Hague, to the museum, 1883

• J.M. Dirkzwager, 'De Nederlandse marine als pionier in de technische ontwikkeling. De radervoortstuwing in het tweede kwart van de 19de eeuw', Tijdschrift voor zeegeschiedenis 10 (1991) nr. 1, p. 50-52.
• J.M. Dirkzwager, 'Problemen en oplossingen bij de ontwikkeling van de stoomvaart in Nederland', Erfgoed van industrie en techniek 1 (1992) nr.3, p. 74-90, afb. p. 80.
• H. Huijgens, Handleiding tot de kennis van het stoomwerktuig, Amsterdam 1847, p. 123-124, p. XI, afb. 123-124.
• C. Roest, Het marine stoomwerktuig beschreven in de vorm van een woordenboek, 1842, appendix p. 2.

Als u naar dit object wilt verwijzen, gebruik dan de duurzame URL:

https://id.rijksmuseum.nl/20053798