Het Rijksmuseum maakt gebruik van cookies. Een cookie is een klein tekstbestand dat een website op uw computer of mobiel toestel opslaat wanneer u onze site bezoekt. Meer weten? Lees ons cookiebeleid.
Model van een scheprad met negen bewegende borden. Het model is zwart en wit beschilderd. Een excentrisch wiel, lopend op drie kleine wielen tegen de scheepswand, beweegt de borden, die ieder op een eigen as gemonteerd zijn. Het model kan met een zwengel bewogen worden. Schaal 1:20 (afgeleid).
model: hoogte 30 cm × breedte 38 cm × diepte 25,7 cm capsule: hoogte 34 cm × breedte 62,5 cm × diepte 43,5 cm
Toelichting
Dit model werd in 1834 ontworpen en gemaakt door Francois Wathier, machinist van het stoomschip Suriname, naar de schepraderen van het Franse stoomschip Estaphette, varend tussen Rotterdam en Duinkerken. Het doel van het ontwerp was het verkrijgen van een vertikale stand van de borden op het moment dat zij het water ingaan en weer uitkomen, wat de trilling van de raderwielen sterk verminderde. Ondanks de aanbeveling van SBN A.C. Twent werd Wathiers ontwerp te licht bevonden en werd gekozen voor de Franse en Engelse ontwerpen (NG-MC-538 & 539). Precies hetzelfde principe in een iets andere uitvoering is te zien op een prototype model van een raderstoomboot uit 1784 van de Fransman Le Comte De Jouffroy D'abbans in het Musée de la Marine in Parijs.
J.M. Dirkzwager, 'De Nederlandse marine als pionier in de technische ontwikkeling. De radervoortstuwing in het tweede kwart van de 19de eeuw', Tijdschrift voor zeegeschiedenis 10 (1991) nr. 1, p. 41-58, afb. 10 [afb. 9 en 10 zijn omgedraaid].
J.M. Dirkzwager, 'Problemen en oplossingen bij de ontwikkeling van de stoomvaart in Nederland', Erfgoed van industrie en techniek 1 (1992) nr. 3, p. 74-90, afb. p. 79.