Stilleven met bloemen

Hans Bollongier, 1639, schilderij, SK-A-799

Dit uitbundige boeket oogt natuurlijk, maar tulpen, anemonen, rozen en anjers bloeien in de natuur niet gelijktijdig. Bollongier stelde er echter een uitgebalanceerde compositie mee samen. Het stilleven is geschilderd kort na de beurscrash in 1637, toen menigeen failliet ging door de speculatie in…

De heilige maagschap

Geertgen tot Sint Jans (atelier van), ca. 1495, schilderij, SK-A-500

In dit fictieve, middeleeuwse kerkgebouw is Christus’ naaste familie bijeen, de heilige maagschap, naar het oud-Nederlandse woord ‘maag’ voor bloedverwantschap. Links, in een blauw gewaad, zit Maria met Jezus en naast zich haar moeder Anna. Daarachter staan hun echtgenoten Jozef en Joachim. Rechts…

Te zien in zaal 0.1

De zielenvisserij

Adriaen Pietersz. van de Venne, 1614, schilderij, SK-A-447

Op de rivier vissen protestanten (links) en katholieken (rechts) naar aanhangers. Dat de strijd tussen katholieken en protestanten ook een politieke machtsstrijd was, blijkt uit de aanwezigheid van de machthebbers op beide oevers. Links: stadhouder prins Maurits en zijn broer Frederik Hendrik met…

Te zien in zaal 2.5

Meisje in witte kimono

George Hendrik Breitner, 1894, schilderij, SK-A-3584

Geïnspireerd door Japanse prenten schilderde Breitner omstreeks 1894 minstens twaalf schilderijen van een meisje in kimono. Zij heeft steeds een andere houding en de kimono verschilt van kleur. De blikvanger hier is de geborduurde witzijden kimono met de rood afgezette mouwen en oranjekleurige…

Galante conversatie, bekend als ‘De…

Gerard ter Borch (II), ca. 1654, schilderij, SK-A-404

Een man van de wereld, misschien een militair, kijkt vol belangstelling naar het staande meisje in de prachtige satijnen jurk. Vroeger werd gedacht dat zij vader en dochter waren. Maar misschien is de man de aanbidder van het meisje en is de oudere dame aanwezig als chaperonne. De jonge vrouw…

Te zien in zaal 2.25

Portret van een vrouw, mogelijk…

Rembrandt van Rijn, 1639, schilderij, SK-C-597

Maria Trip, een rijke Amsterdamse koopmansdochter, was twintig toen Rembrandt haar portretteerde. De kunstenaar plaatste Maria in een stenen boog en besteedde veel aandacht aan de lichtreflecties, haar modieuze jurk en sieraden. De kostbare kleding is afgewerkt met stroken goudkant en Maria draagt…

Te zien in zaal 2.8

Interieur van de Sint-Odulphuskerk…

Pieter Jansz. Saenredam, 1649, schilderij, SK-C-217

De katholieke Sint-Odulphuskerk was in het begin van de Opstand tegen het Spaanse gezag in protestantse handen overgegaan. In de kerk vindt een kerkdienst plaats. De kerkgangers luisteren naar de predikant rechts in de preekstoel. De preek is in de protestantse eredienst het belangrijkste onderdeel…

Te zien in zaal 2.14

De molen bij Wijk bij Duurstede

Jacob Isaacksz van Ruisdael, ca. 1668 - ca. 1670, schilderij, SK-C-211

De molen is van onderaf weergegeven en steekt majestueus af tegen de donkere lucht. De gebouwen op de achtergrond zijn het kasteel en de Sint Maartenskerk van Wijk bij Duurstede, een belangrijke stad in de Gouden Eeuw. Op de voorgrond stroomt de rivier de Lek. Dit schilderij laat het ultieme…

Portret van een meisje in het blauw

Johannes Cornelisz. Verspronck, 1641, schilderij, SK-A-3064

Wat maakte dit toch tot zo’n populair portret? Dat het een leuk kind voorstelt, in haar mooiste kleren? Het meisje werd, zoals toen gebruikelijk was, neergezet als kleine volwassen dame. Alleen haar gezichtsuitdrukking verraadt dat ze die rol maar speelt. Helaas kennen we haar naam niet.

Te zien in de Eregalerij

Maria Magdalena

Jan van Scorel, ca. 1530, schilderij, SK-A-372

De vrouw is Maria Magdalena. Zij is herkenbaar aan de zalfpot, waarmee ze de voeten van Jezus zou hebben verzorgd. Van Scorel schilderde haar als verleidelijke, luxe geklede courtisane, een verwijzing naar haar vermeende verleden als prostituee. In haar kleding straalt de invloed van de Italiaanse…

Te zien in zaal 0.6