De heilige maagschap

Geertgen tot Sint Jans (atelier van), ca. 1495, schilderij, SK-A-500

In dit fictieve, middeleeuwse kerkgebouw is Christus’ naaste familie bijeen, de heilige maagschap, naar het oud-Nederlandse woord ‘maag’ voor bloedverwantschap. Links, in een blauw gewaad, zit Maria met Jezus en naast zich haar moeder Anna. Daarachter staan hun echtgenoten Jozef en Joachim. Rechts…

Te zien in zaal 0.1

Poppenhuis van Petronella Oortman

anoniem, ca. 1686 - ca. 1710, meubilair, BK-NM-1010

De kast van dit poppenhuis is een kunstwerk op zich. Hij is gefineerd met schildpad en tin. De initialen van de eigenaars - Petronella Oortman en haar man, de Amsterdamse lakenkoopman Johannes Brandt - zijn op de zijkanten van de kast ingelegd. Bijzonder is dat alle huishoudelijke voorwerpen zijn…

Te zien in zaal 2.20

De Slag bij Waterloo

Jan Willem Pieneman, 1824, schilderij, SK-A-1115

Keizer Napoleon werd in de Slag bij Waterloo (1815) definitief verslagen. Dit schilderij – het grootste in het Rijksmuseum – verbeeldt de ommekeer in de strijd: de Engelse bevelhebber Wellington hoort dat Pruisische hulp onderweg is. De overwinning en het einde van twintig jaar oorlog zijn nabij. De…

Te zien in zaal 1.12

Stilleven met bloemen

Hans Bollongier, 1639, schilderij, SK-A-799

Dit uitbundige boeket oogt natuurlijk, maar tulpen, anemonen, rozen en anjers bloeien in de natuur niet gelijktijdig. Bollongier stelde er echter een uitgebalanceerde compositie mee samen. Het stilleven is geschilderd kort na de beurscrash in 1637, toen menigeen failliet ging door de speculatie in…

De ontmoeting van Joachim en Anna

Meester van Joachim en Anna, Meester van Joachim en Anna, ca. 1470, beeldhouwwerk, BK-NM-88

Joachim en Anna waren lang kinderloos. Totdat Anna’s gebed werd verhoord en zij op wonderbaarlijke wijze in verwachting bleek van Maria. In hun blijdschap om dit nieuws omhelzen zij elkaar teder. Ooit maakte dit intieme en haast tijdloze beeld deel uit van een groot altaar, gewijd aan het leven van…

Te zien in zaal 0.1

Vrouw met brede hoed

Caesar Boëtius van Everdingen, ca. 1645 - ca. 1650, schilderij, SK-A-5005

Dit meisje met haar exotische breedgerande zonnehoed en suggestief ontblote schouder is naaste familie van de verleidelijke herderinnetjes die zo vaak voorkomen in de Hollandse schilderkunst. Ze biedt de toeschouwer haar mandje met vruchten aan: de erotische boodschap is onmiskenbaar. Het…

Te zien in zaal 2.11

Madonna van nederigheid

Fra Angelico, ca. 1440, schilderij, SK-A-3011

As a Dominican monk, artist Fra Angelico was able to avoid the strict rules of the Florentine guilds. That allowed him to develop his own personal style: remarkably realistic, with big forms and a rather sweet quality derived from the older painting traditions of Siena and Florence.

Te zien in zaal 0.2

Javaanse hoffunctionarissen

anoniem, ca. 1820 - ca. 1870, schilderij, NG-2010-41

Kleren maken de man, ook in Indonesië. Dit zijn geen echte portretten, maar ‘typen’. De nauwkeurig geschilderde kleding en batikmotieven vertellen niet alleen uit welke regio deze mannen afkomstig zijn, ze geven ook informatie over hun rang en status. De stoere, zelfbewuste figuren zijn bijzonder:…

Te zien in zaal 1.17

Scheepsmodel William Rex

Adriaen de Vriend, Adriaen Davidsen, Cornelis Moerman, 1698, scheepsmodel, NG-MC-651

Model van een Nederlands oorlogsschip met 74 kanonnen. Het is gebouwd in Vlissingen en stond opgesteld in de vergaderzaal van de Zeeuwse marine in Middelburg. De ‘spiegel’ aan de achterzijde is voorzien van het wapen van Zeeland. Een echte William Rex heeft nooit bestaan. De naam heeft betrekking op…

Te zien in zaal 2.15

Portiek en fronton van het…

Philips Vinckboons (II), 1639, bouwfragment, BK-BFR-419

Te zien in zaal 2.8