Het melkmeisje

Johannes Vermeer, ca. 1660, schilderij, SK-A-2344

Geconcentreerd schenkt een keukenmeid melk uit een kan. De voorstelling is heel verstild. Alleen het straaltje melk lijkt te bewegen. Van een alledaags onderwerp en een eenvoudige compositie wist Vermeer een indringend schilderij te maken. Vooral in de weergave van het licht onderscheidt Vermeer…

Te zien in de Eregalerij

De buitenpartij

Dirck Hals, 1627, schilderij, SK-A-1796

Dirck Hals schilderde voornamelijk vrolijke gezelschappen, waarin hij vaak onopvallend een moralistische boodschap verwerkte. In dit schilderij - een op het oog frivole partij - verbeeldt het geketende aapje op de voorgrond de mens die in zonde leeft en zich daarvan niet kan losmaken. Zo wordt de…

Te zien in zaal 2.6

Interieur van de Sint-Odulphuskerk…

Pieter Jansz. Saenredam, 1649, schilderij, SK-C-217

De katholieke Sint-Odulphuskerk was in het begin van de Opstand tegen het Spaanse gezag in protestantse handen overgegaan. In de kerk vindt een kerkdienst plaats. De kerkgangers luisteren naar de predikant rechts in de preekstoel. De preek is in de protestantse eredienst het belangrijkste onderdeel…

Te zien in zaal 2.14

Schuttersmaaltijd ter viering van…

Bartholomeus van der Helst, 1648, schilderij, SK-C-2

Schutters vormden de gewapende macht van de stad. Zij waren vrijwilligers. In Amsterdam had elk stadsdeel een eigen schutterij met een eigen verenigingsgebouw. In de 17de eeuw werden die gebouwen groter en mooier. De interieurs werden versierd met groepsportretten van de leden. In 1648 legde Van der…

Te zien in zaal 2.8

Het zieke kind

Gabriël Metsu, ca. 1664 - ca. 1666, schilderij, SK-A-3059

Bezorgd kijkt de moeder naar haar dochtertje, dat lusteloos op schoot hangt. Metsu verbeeldde een bijzonder onderwerp, want afbeeldingen van zieke kinderen kwamen in de 17de eeuw nauwelijks voor. Misschien wilde hij met de moeder de christelijke naastenliefde, ‘Caritas’, weergeven. Het…

Galante conversatie, bekend als ‘De…

Gerard ter Borch (II), ca. 1654, schilderij, SK-A-404

Een man van de wereld, misschien een militair, kijkt vol belangstelling naar het staande meisje in de prachtige satijnen jurk. Vroeger werd gedacht dat zij vader en dochter waren. Maar misschien is de man de aanbidder van het meisje en is de oudere dame aanwezig als chaperonne. De jonge vrouw…

Te zien in zaal 2.25

Een pelikaan en ander gevogelte bij…

Melchior d'Hondecoeter, ca. 1680, schilderij, SK-A-175

Melchior d’Hondecoeter specialiseerde zich in het weergeven van vogels. Hier schilderde hij een pelikaan, verschillende soorten eenden, een kasuaris (links), een flamingo en een Afrikaanse kroonkraanvogel. D’Hondecoeter maakte dit schilderij in opdracht van stadhouder Willem III en zijn vrouw Mary.…

Te zien in zaal 2.22

Stilleven met asperges

Adriaen Coorte, 1697, schilderij, SK-A-2099

Coorte vervaardigde vooral kleine stilleventjes met een intiem karakter. Door hun eenvoudige onderwerpen - asperges of besjes – staken zijn schilderijtjes scherp af tegen de grote pronkstillevens die in de mode waren. Daarop ging het juist om de overdaad aan kostbare spullen en etenswaren, terwijl…

Te zien in zaal 2.24

Poppenhuis van Petronella Oortman

anoniem, ca. 1686 - ca. 1710, meubilair, BK-NM-1010

De kast van dit poppenhuis is een kunstwerk op zich. Hij is gefineerd met schildpad en tin. De initialen van de eigenaars - Petronella Oortman en haar man, de Amsterdamse lakenkoopman Johannes Brandt - zijn op de zijkanten van de kast ingelegd. Bijzonder is dat alle huishoudelijke voorwerpen zijn…

Te zien in zaal 2.20

Twee toiletkoffers

André-Charles Boulle (toegeschreven aan), ca. 1685 - ca. 1690, koffer, BK-2009-255-1

De vorstelijke pronkstukken zijn gemaakt door de beroemdste meubelmaker van Europa: André-Charles Boulle. Hij leverde ze waarschijnlijk aan de prins van Condé die ze bestelde als geschenk voor zijn dochter Marie-Thérèse, ter gelegenheid van haar huwelijk. De koffers hebben deksels zodat er iets in…

Te zien in zaal 2.23