Jan Steen

Uit de serie Nederlandse meesters in 10 wapenfeiten

Jan Steens schilderijen raken de kijker direct. De aanstekelijke humor en herkenbare personages spreken enorm aan. Hij schilderde met zichtbaar gemak en de energie spat van zijn schilderijen.

Het vrolijke huisgezin Het vrolijke huisgezin

{{ 1 | leadingZero }}

Spreekwoordelijk

Steens vrolijke schilderijen met rommelige huisgezinnen inspireerden tot het gezegde een ‘huishouden van Jan Steen’.

Het vrolijke huisgezin Jan Havicksz Steen (1626-1679), olieverf op doek, 1668

Kinderen leren een poes dansen, bekend als De dansles Kinderen leren een poes dansen, bekend als De dansles

{{ 2 | leadingZero }}

Komische schilder

Jan Steen is zonder enige twijfel de meest humoristische Nederlandse kunstenaar.

Kinderen leren een poes dansen, bekend als De dansles Jan Havicksz Steen (ca. 1625-1679), olieverf op paneel, 1660-1679

Familietafereel Familietafereel

{{ 3 | leadingZero }}

Scherp observator

De personages in Steens schilderijen zijn raak getypeerd. En niemand kon menselijk gedrag zo treffend weergeven als Steen.

Familietafereel

Prinsjesdag Prinsjesdag

{{ 4 | leadingZero }}

Hardwerkende lolbroek

Vele jaren lang bestierde Jan Steen een brouwerij. Toch wist hij daarnaast een indrukwekkend oeuvre van honderden schilderijen te produceren.

Prinsjesdag Jan Havicksz Steen (ca. 1625–1679), olieverf op paneel, ca. 1660–1679

Het dronken paar Het dronken paar

{{ 5 | leadingZero }}

Lering en vermaak

Steens schilderijen zijn vermakelijk maar bevatten vaak een wijze les. Steen portretteert de menselijke dwaasheid en haar gevolgen zonder belerend over te komen.

Het dronken paar Jan Havicksz Steen (ca. 1625–1679), olieverf op paneel, ca. 1655–1665

Zelfportret Zelfportret

{{ 6 | leadingZero }}

Zelfspot

Steen gaf zichzelf vaak weer in zijn taferelen, vaak in dubieuze rollen, bijvoorbeeld als dronken losbol. Dankzij zijn zelfportret in het Rijksmuseum is hij gemakkelijk te herkennen aan zijn samengeknepen ogen en grote vlezige neus.

Zelfportret Jan Havicksz Steen (ca. 1625–1679), olieverf op doek, ca. 1670

Herberginterieur met een oude man, die zich amuseert met de waardin, en triktrakspelers, bekend als 'Tweeërlei spel' Herberginterieur met een oude man, die zich amuseert met de waardin, en triktrakspelers, bekend als 'Tweeërlei spel'

{{ 7 | leadingZero }}

Onderbroekenlol

Veel taferelen van Steen gaan over dronkenschap en wellust. Die schilderijen staan vaak bol van de schunnige verwijzingen.

Herberginterieur met een oude man, die zich amuseert met de waardin, en triktrakspelers, bekend als 'Tweeërlei spel'

Bakkersechtpaar Arent Oostwaard en Catharina Keizerswaard Bakkersechtpaar Arent Oostwaard en Catharina Keizerswaard

{{ 8 | leadingZero }}

Een veelzijdig meester

Steen beheerste alle genres en schilderde Bijbelse en mythologische onderwerpen, historische gebeurtenissen, allegorieën, genretaferelen, portretten en landschappen. We kennen alleen geen stillevens, maar wel bevatten veel van zijn schilderijen stilleven-achtig bijwerk, dus ook dat kon hij.

Bakkersechtpaar Arent Oostwaard en Catharina Keizerswaard Jan Havicksz Steen (ca. 1625–1679), olieverf op paneel, 1658

Een drinkend paar Een drinkend paar

{{ 9 | leadingZero }}

De meeste Steens

Van alle musea in de wereld heeft het Rijksmuseum de meeste schilderijen van Steen; 22.

Een drinkend paar

Het Sint-Nicolaasfeest Het Sint-Nicolaasfeest

{{ 10 | leadingZero }}

Beroemde schilderijen

Het Sint-Nicolaasfeest in het Rijksmuseum is een van Jan Steens beroemdste schilderijen.

Het Sint-Nicolaasfeest Jan Havicksz Steen (ca. 1625–1679), olieverf op doek, 1665–1668