Hugo de Groot

De internationaal vermaarde rechtsgeleerde Grotius – zoals Hugo de Groot (1583-1645) zijn naam in pseudo-Latijn schreef – geldt als een grondlegger van het volkenrecht. Maar in de Nederlandse geschiedenis is De Groot misschien nog meer bekend als medestander van raadpensionaris Johan van Oldenbarnevelt in diens conflict met stadhouder prins Maurits. Twistpunten waren de verhouding tussen kerk en staat, de zelfstandigheid van de gewesten en de buitenlandse politiek. In 1618 liet Maurits zijn tegenstanders arresteren. Van Oldenbarnevelt kreeg de doodstraf; De Groot kreeg levenslang.

Hij werd opgesloten in de staatsgevangenis slot Loevestein. In 1621 slaagde hij erin te ontsnappen in een boekenkist. Die ontsnapping sprak zo tot de verbeelding, dat op verschillende plaatsen ‘de’ boekenkist bewaard wordt. Hugo de Groot vluchtte naar Frankrijk en vestigde zich in Parijs, waar hij een jaargeld kreeg van de Franse koning. Toen De Groot in 1631 in Nederland terugkeerde hoopte hij ongemoeid te kunnen blijven. Maar na een half jaar dreigde arrestatie en vertrok De Groot weer, nu voorgoed.