De Nachtwacht

Rembrandt van Rijn, 1642, schilderij, SK-C-5

Rembrandts beroemdste en grootste doek werd gemaakt voor de Kloveniersdoelen. Dit was een van de verenigingsgebouwen van de Amsterdamse schutterij, de burgerwacht van de stad. Rembrandt was de eerste die op een groepsportret de figuren in actie weergaf. De kapitein, in het zwart, geeft zijn…

Te zien in de Nachtwachtzaal

De Singelbrug bij de Paleisstraat…

George Hendrik Breitner, 1898, schilderij, SK-A-3580

Breitner maakte vaak zelf foto’s als voorbereiding op zijn schilderijen. Ook van dit schilderij is een aantal van zulke voorstudies bekend. De manier waarop de vrouw recht op ons af loopt en de afsnijding van het beeld doen heel fotografisch aan. Aanvankelijk was hier een dienstmeid geschilderd,…

Meisje in witte kimono

George Hendrik Breitner, 1894, schilderij, SK-A-3584

Geïnspireerd door Japanse prenten schilderde Breitner omstreeks 1894 minstens twaalf schilderijen van een meisje in kimono. Zij heeft steeds een andere houding en de kimono verschilt van kleur. De blikvanger hier is de geborduurde witzijden kimono met de rood afgezette mouwen en oranjekleurige…

De zeeslag bij Terheide

Willem van de Velde (I), 1657, schilderij, SK-A-1365

Engelse schepen blokkeerden in 1653 de Nederlandse havens. Bij een poging de blokkade te doorbreken, sneuvelde de Nederlandse bevelhebber Maarten Tromp. Om zijn dood te gedenken liet zijn familie dit schilderij van zijn laatste zeeslag maken. Het schilderij heeft nog de oorspronkelijke lijst met het…

Te zien in zaal 2.15

Zelfportret als de apostel Paulus

Rembrandt van Rijn, 1661, schilderij, SK-A-4050

Rembrandt is hier ongeveer 55 jaar oud. Hij heeft zichzelf voorgesteld als de apostel Paulus, te herkennen aan diens vaste attributen: een manuscript en een zwaard, waarvan het handvat uit zijn mantel steekt. Dit zelfportret is typerend voor Rembrandts late schilderstijl: hij liet de structuur van…

Te zien in de Eregalerij

De waardijns van het Amsterdamse…

Rembrandt van Rijn, 1662, schilderij, SK-C-6

Staalmeesters controleerden de kwaliteit van geverfd laken. Rembrandt portretteerde hen in actie, alsof zij opkijken van hun werk. Eén meester staat op of gaat net zitten, waardoor niet alle hoofden zich op één lijn bevinden. Deze slimme ingreep, de vlotte penseelstreken en de subtiele lichtval…

Te zien in de Eregalerij

Brieflezende vrouw

Johannes Vermeer, ca. 1663, schilderij, SK-C-251

Een stil privémoment – een jonge vrouw staat aandachtig een brief te lezen. Het is ochtend als we haar gadeslaan, ze is nog in haar blauwe nachtjakje. Alle andere kleuren zijn ondergeschikt aan dit stralende lapis-lazuliblauw, geel of rood komen nauwelijks op het schilderij voor. Vermeer…

Te zien in de Eregalerij

Het zieke kind

Gabriël Metsu, ca. 1664 - ca. 1666, schilderij, SK-A-3059

Bezorgd kijkt de moeder naar haar dochtertje, dat lusteloos op schoot hangt. Metsu verbeeldde een bijzonder onderwerp, want afbeeldingen van zieke kinderen kwamen in de 17de eeuw nauwelijks voor. Misschien wilde hij met de moeder de christelijke naastenliefde, ‘Caritas’, weergeven. Het…

Het vrolijke huisgezin

Jan Havicksz. Steen, 1668, schilderij, SK-C-229

In dit huishouden hebben jong en oud uitbundig plezier: moeder en grootmoeder zingen, de kinderen maken muziek of roken, terwijl vader het glas heft. Het briefje aan de schoorsteen meldt veelzeggend ‘zo de ouden zongen, zo piepen de jongen’. Steen bracht dit spreekwoord in beeld en maakte zo…

Te zien in de Eregalerij

Portret van een meisje in het blauw

Johannes Cornelisz. Verspronck, 1641, schilderij, SK-A-3064

Wat maakte dit toch tot zo’n populair portret? Dat het een leuk kind voorstelt, in haar mooiste kleren? Het meisje werd, zoals toen gebruikelijk was, neergezet als kleine volwassen dame. Alleen haar gezichtsuitdrukking verraadt dat ze die rol maar speelt. Helaas kennen we haar naam niet.

Te zien in de Eregalerij