Portret van een stel,…

Frans Hals, ca. 1622, schilderij, SK-A-133

Deze schatrijke Haarlemse koopman en zijn echtgenote lieten zich op een opvallende manier portretteren door hun vriend Frans Hals. Het is bijzonder dat een echtpaar in de 17de eeuw gezamenlijk op een schilderij staat, zeker in zo’n nonchalante houding. Hals verwerkte allerlei liefdessymbolen in…

Te zien in Philipsvleugel, zaal 1.3

Het zieke kind

Gabriël Metsu, ca. 1664 - ca. 1666, schilderij, SK-A-3059

Bezorgd kijkt de moeder naar haar dochtertje, dat lusteloos op schoot hangt. Metsu verbeeldde een bijzonder onderwerp, want afbeeldingen van zieke kinderen kwamen in de 17de eeuw nauwelijks voor. Misschien wilde hij met de moeder de christelijke naastenliefde, ‘Caritas’, weergeven. Het…

Meisje in witte kimono

George Hendrik Breitner, 1894, schilderij, SK-A-3584

Geïnspireerd door Japanse prenten schilderde Breitner omstreeks 1894 minstens twaalf schilderijen van een meisje in kimono. Zij heeft steeds een andere houding en de kimono verschilt van kleur. De blikvanger hier is de geborduurde witzijden kimono met de rood afgezette mouwen en oranjekleurige…

Portret van een meisje in het blauw

Johannes Cornelisz. Verspronck, 1641, schilderij, SK-A-3064

Wat maakte dit toch tot zo’n populair portret? Dat het een leuk kind voorstelt, in haar mooiste kleren? Het meisje werd, zoals toen gebruikelijk was, neergezet als kleine volwassen dame. Alleen haar gezichtsuitdrukking verraadt dat ze die rol maar speelt. Helaas kennen we haar naam niet.

Te zien in de Eregalerij

De Slag bij Waterloo

Jan Willem Pieneman, 1824, schilderij, SK-A-1115

Keizer Napoleon werd in de Slag bij Waterloo (1815) definitief verslagen. Dit schilderij – het grootste in het Rijksmuseum – verbeeldt de ommekeer in de strijd: de Engelse bevelhebber Wellington hoort dat Pruisische hulp onderweg is. De overwinning en het einde van twintig jaar oorlog zijn nabij. De…

Te zien in zaal 1.12

De Singelbrug bij de Paleisstraat…

George Hendrik Breitner, 1898, schilderij, SK-A-3580

Breitner maakte vaak zelf foto’s als voorbereiding op zijn schilderijen. Ook van dit schilderij is een aantal van zulke voorstudies bekend. De manier waarop de vrouw recht op ons af loopt en de afsnijding van het beeld doen heel fotografisch aan. Aanvankelijk was hier een dienstmeid geschilderd,…

Te zien in zaal 1.18

De bedreigde zwaan

Jan Asselijn, ca. 1650, schilderij, SK-A-4

Met wijd uitgespreide vleugels en een gekromde hals verdedigt de zwaan haar eieren tegen een naderbij zwemmende hond. Door de vogel vanuit een laag gezichtspunt weer te geven, is zijn kracht benadrukt. De teksten op het schilderij zijn van later datum en hebben een politieke betekenis. Zij…

Te zien in de Eregalerij

De Nachtwacht

Rembrandt van Rijn, 1642, schilderij, SK-C-5

Rembrandts beroemdste en grootste doek werd gemaakt voor de Kloveniersdoelen. Dit was een van de verenigingsgebouwen van de Amsterdamse schutterij, de burgerwacht van de stad. Rembrandt was de eerste die op een groepsportret de figuren in actie weergaf. De kapitein, in het zwart, geeft zijn…

Te zien in de Nachtwachtzaal

De zeeslag bij Terheide

Willem van de Velde (I), 1657, schilderij, SK-A-1365

Engelse schepen blokkeerden in 1653 de Nederlandse havens. Bij een poging de blokkade te doorbreken, sneuvelde de Nederlandse bevelhebber Maarten Tromp. Om zijn dood te gedenken liet zijn familie dit schilderij van zijn laatste zeeslag maken. Het schilderij heeft nog de oorspronkelijke lijst met het…

Te zien in zaal 2.15

Brieflezende vrouw

Johannes Vermeer, ca. 1663, schilderij, SK-C-251

Een stil privémoment – een jonge vrouw staat aandachtig een brief te lezen. Het is ochtend als we haar gadeslaan, ze is nog in haar blauwe nachtjakje. Alle andere kleuren zijn ondergeschikt aan dit stralende lapis-lazuliblauw, geel of rood komen nauwelijks op het schilderij voor. Vermeer…

Te zien in de Eregalerij