Het vrolijke huisgezin

Jan Havicksz. Steen, 1668, schilderij, SK-C-229

In dit huishouden hebben jong en oud uitbundig plezier: moeder en grootmoeder zingen, de kinderen maken muziek of roken, terwijl vader het glas heft. Het briefje aan de schoorsteen meldt veelzeggend ‘zo de ouden zongen, zo piepen de jongen’. Steen bracht dit spreekwoord in beeld en maakte zo…

Te zien in de Eregalerij

Gezicht op huizen in Delft, bekend…

Johannes Vermeer, ca. 1658, schilderij, SK-A-2860

Een ongewoon schilderij in het oeuvre van Vermeer: een rustig straatje met huizen en een paar mensen. Met een trefzeker gevoel voor zowel spanning als evenwicht componeerde Vermeer zijn schilderij. De oude muren, grove bakstenen en het witte pleisterwerk zijn bijna tastbaar. Waar in Delft dit…

Te zien in de Eregalerij

De waardijns van het Amsterdamse…

Rembrandt van Rijn, 1662, schilderij, SK-C-6

Staalmeesters controleerden de kwaliteit van geverfd laken. Rembrandt portretteerde hen in actie, alsof zij opkijken van hun werk. Eén meester staat op of gaat net zitten, waardoor niet alle hoofden zich op één lijn bevinden. Deze slimme ingreep, de vlotte penseelstreken en de subtiele lichtval…

Te zien in de Eregalerij

De buitenpartij

Dirck Hals, 1627, schilderij, SK-A-1796

Dirck Hals schilderde voornamelijk vrolijke gezelschappen, waarin hij vaak onopvallend een moralistische boodschap verwerkte. In dit schilderij - een op het oog frivole partij - verbeeldt het geketende aapje op de voorgrond de mens die in zonde leeft en zich daarvan niet kan losmaken. Zo wordt de…

Te zien in zaal 2.6

Stilleven met vergulde bokaal

Willem Claesz. Heda, 1635, schilderij, SK-A-4830

Willem Heda schilderde veertig jaar lang uitsluitend stillevens. Zijn werk onderscheidt zich van stillevens van tijdgenoten: de kleuren zijn zachter, koeler en harmonieuzer. Een heldergele citroenschil vormt het enige kleuraccent. Met dit werk toont Heda zich een meester in het weergeven van…

Te zien in de Eregalerij

Zelfportret als de apostel Paulus

Rembrandt van Rijn, 1661, schilderij, SK-A-4050

Rembrandt is hier ongeveer 55 jaar oud. Hij heeft zichzelf voorgesteld als de apostel Paulus, te herkennen aan diens vaste attributen: een manuscript en een zwaard, waarvan het handvat uit zijn mantel steekt. Dit zelfportret is typerend voor Rembrandts late schilderstijl: hij liet de structuur van…

Te zien in de Eregalerij

De Nachtwacht

Rembrandt van Rijn, 1642, schilderij, SK-C-5

Rembrandts beroemdste en grootste doek werd gemaakt voor de Kloveniersdoelen. Dit was een van de verenigingsgebouwen van de Amsterdamse schutterij, de burgerwacht van de stad. Rembrandt was de eerste die op een groepsportret de figuren in actie weergaf. De kapitein, in het zwart, geeft zijn…

Te zien in de Nachtwachtzaal

Stilleven met bloemen

Hans Bollongier, 1639, schilderij, SK-A-799

Dit uitbundige boeket oogt natuurlijk, maar tulpen, anemonen, rozen en anjers bloeien in de natuur niet gelijktijdig. Bollongier stelde er echter een uitgebalanceerde compositie mee samen. Het stilleven is geschilderd kort na de beurscrash in 1637, toen menigeen failliet ging door de speculatie in…

Schuttersmaaltijd ter viering van…

Bartholomeus van der Helst, 1648, schilderij, SK-C-2

Schutters vormden de gewapende macht van de stad. Zij waren vrijwilligers. In Amsterdam had elk stadsdeel een eigen schutterij met een eigen verenigingsgebouw. In de 17de eeuw werden die gebouwen groter en mooier. De interieurs werden versierd met groepsportretten van de leden. In 1648 legde Van der…

Te zien in zaal 2.8

Stilleven met asperges

Adriaen Coorte, 1697, schilderij, SK-A-2099

Coorte vervaardigde vooral kleine stilleventjes met een intiem karakter. Door hun eenvoudige onderwerpen - asperges of besjes – staken zijn schilderijtjes scherp af tegen de grote pronkstillevens die in de mode waren. Daarop ging het juist om de overdaad aan kostbare spullen en etenswaren, terwijl…

Te zien in zaal 2.24