Het melkmeisje

Johannes Vermeer, ca. 1660, schilderij, SK-A-2344

Geconcentreerd schenkt een keukenmeid melk uit een kan. De voorstelling is heel verstild. Alleen het straaltje melk lijkt te bewegen. Van een alledaags onderwerp en een eenvoudige compositie wist Vermeer een indringend schilderij te maken. Vooral in de weergave van het licht onderscheidt Vermeer…

Te zien in de Eregalerij

Het zieke kind

Gabriël Metsu, ca. 1664 - ca. 1666, schilderij, SK-A-3059

Bezorgd kijkt de moeder naar haar dochtertje, dat lusteloos op schoot hangt. Metsu verbeeldde een bijzonder onderwerp, want afbeeldingen van zieke kinderen kwamen in de 17de eeuw nauwelijks voor. Misschien wilde hij met de moeder de christelijke naastenliefde, ‘Caritas’, weergeven. Het…

Het vrolijke huisgezin

Jan Havicksz. Steen, 1668, schilderij, SK-C-229

In dit huishouden hebben jong en oud uitbundig plezier: moeder en grootmoeder zingen, de kinderen maken muziek of roken, terwijl vader het glas heft. Het briefje aan de schoorsteen meldt veelzeggend ‘zo de ouden zongen, zo piepen de jongen’. Steen bracht dit spreekwoord in beeld en maakte zo…

Te zien in de Eregalerij

Galante conversatie, bekend als ‘De…

Gerard ter Borch (II), ca. 1654, schilderij, SK-A-404

Een man van de wereld, misschien een militair, kijkt vol belangstelling naar het staande meisje in de prachtige satijnen jurk. Vroeger werd gedacht dat zij vader en dochter waren. Maar misschien is de man de aanbidder van het meisje en is de oudere dame aanwezig als chaperonne. De jonge vrouw…

Te zien in zaal 2.25

Een moeder die het haar van haar…

Pieter de Hooch, ca. 1660 - ca. 1661, schilderij, SK-C-149

Een moeder onderzoekt haar kind grondig op luizen. Ze zitten in een sober Hollands interieur, met Delfts blauwe tegeltjes en een bedstee. Rechtsvoor staat een 'kakstoel', een kinderstoel met ingebouwde po. Door de deur is een glimp van de zonnige achterkamer en de tuin te zien. Dit soort doorkijkjes…

Een vrolijke vioolspeler

Gerard van Honthorst, 1623, schilderij, SK-A-180

At first sight, this painting seems like a casual celebration of the good life. Wearing a lavish, possibly Italian costume, the man is leaning out of a window. He appears to be gesturing towards someone and proposing a toast. In fact, Dutch paintings like this often contain a moral: remember, there…

Te zien in zaal 2.1

Schuttersmaaltijd ter viering van…

Bartholomeus van der Helst, 1648, schilderij, SK-C-2

Schutters vormden de gewapende macht van de stad. Zij waren vrijwilligers. In Amsterdam had elk stadsdeel een eigen schutterij met een eigen verenigingsgebouw. In de 17de eeuw werden die gebouwen groter en mooier. De interieurs werden versierd met groepsportretten van de leden. In 1648 legde Van der…

Te zien in zaal 2.8

De waardijns van het Amsterdamse…

Rembrandt van Rijn, 1662, schilderij, SK-C-6

Staalmeesters controleerden de kwaliteit van geverfd laken. Rembrandt portretteerde hen in actie, alsof zij opkijken van hun werk. Eén meester staat op of gaat net zitten, waardoor niet alle hoofden zich op één lijn bevinden. Deze slimme ingreep, de vlotte penseelstreken en de subtiele lichtval…

Te zien in de Eregalerij

Zelfportret als de apostel Paulus

Rembrandt van Rijn, 1661, schilderij, SK-A-4050

Rembrandt is hier ongeveer 55 jaar oud. Hij heeft zichzelf voorgesteld als de apostel Paulus, te herkennen aan diens vaste attributen: een manuscript en een zwaard, waarvan het handvat uit zijn mantel steekt. Dit zelfportret is typerend voor Rembrandts late schilderstijl: hij liet de structuur van…

Te zien in de Eregalerij

De Nachtwacht

Rembrandt van Rijn, 1642, schilderij, SK-C-5

Rembrandts beroemdste en grootste doek werd gemaakt voor de Kloveniersdoelen. Dit was een van de verenigingsgebouwen van de Amsterdamse schutterij, de burgerwacht van de stad. Rembrandt was de eerste die op een groepsportret de figuren in actie weergaf. De kapitein, in het zwart, geeft zijn…

Te zien in de Nachtwachtzaal