Boekenkist van Hugo de Groot

anoniem, ca. 1600 - ca. 1615, koffer, NG-KOG-1208

Volgens overlevering is dit de kist waarin Hugo de Groot in 1621 ontsnapte uit slot Loevestein, waar hij sinds 1619 een levenslange gevangenisstraf uitzat. De internationaal befaamde rechtsgeleerde De Groot (Grotius) was een van de politieke tegenstanders van prins Maurits die in 1618 werden…

Te zien in zaal 2.5

Kast van een schutterij

anoniem, ca. 1520 - ca. 1530, meubilair, BK-KOG-656

In deze kast werden de kostbaarheden, zoals drinkbekers en gildeketens, van een schutterij bewaard. De keizerskroon en de lelie op de voorpanelen zijn een eerbetoon aan de vorst: keizer Karel V. Door de rijke decoratie en goede staat wordt het in gotische stijl gemaakte kastje beschouwd als een…

Te zien in zaal 0.4

Stilleven met vergulde bokaal

Willem Claesz. Heda, 1635, schilderij, SK-A-4830

Willem Heda schilderde veertig jaar lang uitsluitend stillevens. Zijn werk onderscheidt zich van stillevens van tijdgenoten: de kleuren zijn zachter, koeler en harmonieuzer. Een heldergele citroenschil vormt het enige kleuraccent. Met dit werk toont Heda zich een meester in het weergeven van…

Te zien in de Eregalerij

De welvoorziene keuken

Joachim Bueckelaer, 1566, schilderij, SK-A-1451

Niet de overdadige uitstalling van groente, fruit, vlees, gevogelte en vaatwerk die deze keukenmeiden ons hier voorhouden is het hoofdthema van het schilderij. Dat is het bezoek van Jezus bij Maria en Martha, onopvallend afgebeeld in de achtergrond. In de tegenstelling tussen voor- en achtergrond…

Te zien in zaal 0.6

Een molen aan een poldervaart,…

Paul Joseph Constantin Gabriël, ca. 1889, schilderij, SK-A-1505

‘Ons land is gekleurd-sappig-vet. (...) ik herhaal het, ons land is niet grijs zelfs niet bij grijs weer, de duinen zijn ook niet grijs’, schreef Constant Gabriël in een brief. In tegenstelling tot veel schilders van de Haagse School schilderde hij graag een mooie zomerdag. Op dit schilderij staan…

Te zien in zaal 1.18

De dans om het gouden kalf

Lucas van Leyden, ca. 1530, schilderij, SK-A-3841

In een doorlopend landschap plaatste Lucas van Leyden het Bijbelverhaal over de Israëlieten die ontrouw waren aan God omdat zij een gouden beeld van een kalf aanbaden. Het drieluik waarschuwt tegen ongeloof en zedeloos gedrag. Wellicht hangt de keuze voor dit zeldzame thema samen met het opkomende…

Te zien in zaal 0.6

Portret van Don Ramón Satué

Francisco de Goya, 1823, schilderij, SK-A-2963

Goya dankt zijn faam aan zijn portretten van het Spaanse hof en zijn eigenaardige prentenkunst. Hij was al 76 jaar oud toen hij dit krachtige portret schilderde. Don Ramón was rechter bij het hoogste gerechtshof van CastiÏië. Door de ontspannen houding en open kraag maakt het portret een informele…

Te zien in zaal 1.13

Een schutter die een berkenmeier…

Frans Hals, ca. 1628 - ca. 1630, schilderij, SK-A-135

Deze jolige man heft het glas alsof hij ons toedrinkt. Hoewel de gangbare stijl in Hals' tijd verfijnd en gedetailleerd was, bracht hij de verf hier met snelle, maar trefzekere streken aan. Door deze schilderwijze lijkt de man echt te bewegen. Bij zijn rechterhand is dat het beste te zien.

Te zien in Philipsvleugel, zaal 1.2

Stilleven met asperges

Adriaen Coorte, 1697, schilderij, SK-A-2099

Coorte vervaardigde vooral kleine stilleventjes met een intiem karakter. Door hun eenvoudige onderwerpen - asperges of besjes – staken zijn schilderijtjes scherp af tegen de grote pronkstillevens die in de mode waren. Daarop ging het juist om de overdaad aan kostbare spullen en etenswaren, terwijl…

Te zien in zaal 2.24

De buitenpartij

Dirck Hals, 1627, schilderij, SK-A-1796

Dirck Hals schilderde voornamelijk vrolijke gezelschappen, waarin hij vaak onopvallend een moralistische boodschap verwerkte. In dit schilderij - een op het oog frivole partij - verbeeldt het geketende aapje op de voorgrond de mens die in zonde leeft en zich daarvan niet kan losmaken. Zo wordt de…

Te zien in zaal 2.6