Het melkmeisje

Johannes Vermeer, ca. 1660, schilderij, SK-A-2344

Geconcentreerd schenkt een keukenmeid melk uit een kan. De voorstelling is heel verstild. Alleen het straaltje melk lijkt te bewegen. Van een alledaags onderwerp en een eenvoudige compositie wist Vermeer een indringend schilderij te maken. Vooral in de weergave van het licht onderscheidt Vermeer…

Te zien in de Eregalerij

Stilleven met vergulde bokaal

Willem Claesz. Heda, 1635, schilderij, SK-A-4830

Willem Heda schilderde veertig jaar lang uitsluitend stillevens. Zijn werk onderscheidt zich van stillevens van tijdgenoten: de kleuren zijn zachter, koeler en harmonieuzer. Een heldergele citroenschil vormt het enige kleuraccent. Met dit werk toont Heda zich een meester in het weergeven van…

Te zien in de Eregalerij

De buitenpartij

Dirck Hals, 1627, schilderij, SK-A-1796

Dirck Hals schilderde voornamelijk vrolijke gezelschappen, waarin hij vaak onopvallend een moralistische boodschap verwerkte. In dit schilderij - een op het oog frivole partij - verbeeldt het geketende aapje op de voorgrond de mens die in zonde leeft en zich daarvan niet kan losmaken. Zo wordt de…

Te zien in zaal 2.6

Interieur van de Sint-Odulphuskerk…

Pieter Jansz. Saenredam, 1649, schilderij, SK-C-217

De katholieke Sint-Odulphuskerk was in het begin van de Opstand tegen het Spaanse gezag in protestantse handen overgegaan. In de kerk vindt een kerkdienst plaats. De kerkgangers luisteren naar de predikant rechts in de preekstoel. De preek is in de protestantse eredienst het belangrijkste onderdeel…

Te zien in zaal 2.14

Het zieke kind

Gabriël Metsu, ca. 1664 - ca. 1666, schilderij, SK-A-3059

Bezorgd kijkt de moeder naar haar dochtertje, dat lusteloos op schoot hangt. Metsu verbeeldde een bijzonder onderwerp, want afbeeldingen van zieke kinderen kwamen in de 17de eeuw nauwelijks voor. Misschien wilde hij met de moeder de christelijke naastenliefde, ‘Caritas’, weergeven. Het…

Het vrolijke huisgezin

Jan Havicksz. Steen, 1668, schilderij, SK-C-229

In dit huishouden hebben jong en oud uitbundig plezier: moeder en grootmoeder zingen, de kinderen maken muziek of roken, terwijl vader het glas heft. Het briefje aan de schoorsteen meldt veelzeggend ‘zo de ouden zongen, zo piepen de jongen’. Steen bracht dit spreekwoord in beeld en maakte zo…

Te zien in de Eregalerij

Galante conversatie, bekend als ‘De…

Gerard ter Borch (II), ca. 1654, schilderij, SK-A-404

Een man van de wereld, misschien een militair, kijkt vol belangstelling naar het staande meisje in de prachtige satijnen jurk. Vroeger werd gedacht dat zij vader en dochter waren. Maar misschien is de man de aanbidder van het meisje en is de oudere dame aanwezig als chaperonne. De jonge vrouw…

Te zien in zaal 2.25

Stilleven met asperges

Adriaen Coorte, 1697, schilderij, SK-A-2099

Coorte vervaardigde vooral kleine stilleventjes met een intiem karakter. Door hun eenvoudige onderwerpen - asperges of besjes – staken zijn schilderijtjes scherp af tegen de grote pronkstillevens die in de mode waren. Daarop ging het juist om de overdaad aan kostbare spullen en etenswaren, terwijl…

Te zien in zaal 2.24

Portret van een vrouw, mogelijk…

Rembrandt van Rijn, 1639, schilderij, SK-C-597

Maria Trip, een rijke Amsterdamse koopmansdochter, was twintig toen Rembrandt haar portretteerde. De kunstenaar plaatste Maria in een stenen boog en besteedde veel aandacht aan de lichtreflecties, haar modieuze jurk en sieraden. De kostbare kleding is afgewerkt met stroken goudkant en Maria draagt…

Te zien in zaal 2.8

Stilleven met bloemen

Hans Bollongier, 1639, schilderij, SK-A-799

Dit uitbundige boeket oogt natuurlijk, maar tulpen, anemonen, rozen en anjers bloeien in de natuur niet gelijktijdig. Bollongier stelde er echter een uitgebalanceerde compositie mee samen. Het stilleven is geschilderd kort na de beurscrash in 1637, toen menigeen failliet ging door de speculatie in…