Kast van een schutterij

anoniem, ca. 1520 - ca. 1530, meubilair, BK-KOG-656

In deze kast werden de kostbaarheden, zoals drinkbekers en gildeketens, van een schutterij bewaard. De keizerskroon en de lelie op de voorpanelen zijn een eerbetoon aan de vorst: keizer Karel V. Door de rijke decoratie en goede staat wordt het in gotische stijl gemaakte kastje beschouwd als een…

Te zien in zaal 0.4

Boekenkist mogelijk van Hugo de…

anoniem, ca. 1600 - ca. 1615, koffer, NG-KOG-1208

Volgens overlevering is dit de kist waarin Hugo de Groot in 1621 ontsnapte uit slot Loevestein, waar hij sinds 1619 een levenslange gevangenisstraf uitzat. De internationaal befaamde rechtsgeleerde De Groot (Grotius) was een van de politieke tegenstanders van prins Maurits die in 1618 werden…

Te zien in zaal 2.5

De zeven werken van barmhartigheid

Meester van Alkmaar, 1504, schilderij, SK-A-2815

Een Hollandse stad vormt het decor voor een beeldverhaal dat laat zien hoe een goed christen hulpbehoevende mensen moet helpen. Christus staat in bijna elk tafereel tussen de toeschouwers. De scènes geven een indruk van de stedelijke samenleving omstreeks 1500. Tijdens de Beeldenstorm van 1566,…

Te zien in zaal 0.4

Zelfportret

Vincent van Gogh, 1887, schilderij, SK-A-3262

Nadat hij van zijn broer Theo had gehoord over de nieuwe kleurige Franse schilderkunst, ging Vincent in 1886 in Parijs wonen. Al snel probeerde hij de Franse stijl uit op een aantal zelfportretten. Dit deed hij vooral om de kosten voor een model uit te sparen. Hier schilderde hij zichzelf als een…

Portret van Willem I, prins van…

Adriaen Thomasz. Key, ca. 1579, schilderij, SK-A-3148

Onder de edelen in de Nederlanden die in opstand kwamen tegen het Spaanse gezag nam Willem van Oranje (1533-1584), een vooraanstaande plaats in. Opgegroeid aan het hof van Karel V, was hij een meester in het ragfijne diplomatieke spel; vandaar zijn bijnaam ‘de Zwijger’. Hij groeide uit tot de grote…

Te zien in zaal 2.1

De dans om het gouden kalf

Lucas van Leyden, ca. 1530, schilderij, SK-A-3841

In een doorlopend landschap plaatste Lucas van Leyden het Bijbelverhaal over de Israëlieten die ontrouw waren aan God omdat zij een gouden beeld van een kalf aanbaden. Het drieluik waarschuwt tegen ongeloof en zedeloos gedrag. Wellicht hangt de keuze voor dit zeldzame thema samen met het opkomende…

Te zien in zaal 0.6

Kan met deksel

Adam van Vianen (I), 1614, kan, BK-1976-75

Amsterdam’s guild of silversmiths commissioned Adam van Vianen to make a jug to commemorate his brother Paulus, also a silversmith, who had recently died. By designing the entire jug as a piece of auricular ornament, he turned it into a work of art in its own right. The jug was universally…

Te zien in zaal 2.1

Een vrolijke vioolspeler

Gerard van Honthorst, 1623, schilderij, SK-A-180

At first sight, this painting seems like a casual celebration of the good life. Wearing a lavish, possibly Italian costume, the man is leaning out of a window. He appears to be gesturing towards someone and proposing a toast. In fact, Dutch paintings like this often contain a moral: remember, there…

Te zien in zaal 2.1

De Nachtwacht

Rembrandt van Rijn, 1642, schilderij, SK-C-5

Rembrandts beroemdste en grootste doek werd gemaakt voor de Kloveniersdoelen. Dit was een van de verenigingsgebouwen van de Amsterdamse schutterij, de burgerwacht van de stad. Rembrandt was de eerste die op een groepsportret de figuren in actie weergaf. De kapitein, in het zwart, geeft zijn…

Te zien in de Nachtwachtzaal

Portret van een vrouw,…

Rembrandt van Rijn, 1639, schilderij, SK-C-597

Maria Trip, een rijke Amsterdamse koopmansdochter, was twintig toen Rembrandt haar portretteerde. De kunstenaar plaatste Maria in een stenen boog en besteedde veel aandacht aan de lichtreflecties, haar modieuze jurk en sieraden. De kostbare kleding is afgewerkt met stroken goudkant en Maria draagt…

Te zien in zaal 2.8