Petrus Akihary

Akihary is vanaf zijn 18de in dienst van het KNIL. Bij zijn indiensttreding in 1926 krijgt hij stamboeknummer 20574 toegewezen.

Tijdens de Japanse bezetting (1942-1945) wordt Akihary gedwongen zware dwangarbeid te verrichten aan de beruchte spoorlijn in Birma (nu Myanmar). Daarvan wordt gezegd dat de werkzaamheden meer doden dan spoorbielzen hadden opgeleverd.

Na de Japanse capitulatie in 1945 weten zijn vrouw Jacoba en hun vijf kinderen nog lange tijd niet of hij het er levend vanaf heeft gebracht. Eenmaal herenigd met zijn gezin, gaat het militaire leven in dienst van het KNIL gewoon door. Akihary krijgt Sabang, in Noord-Sumatra, als standplaats en klimt daar op tot sergeant-majoor-instructeur.

In 1949 is Akihary verantwoordelijk voor de bewaking van gevangengenomen Acehers. Dit zijn veelal jonge mannen die vechten aan de kant van de Republiek. Hij deed dit op zo’n humane wijze dat, toen zijn eigen vrijheid door de Republiek werd bedreigd, de gevangenen tussen beide kwamen door hun respect voor hem te tonen.

Op 12 april 1951 stapt hij met zijn gezin aan boord van het ss Groote Beer. In Nederland aangekomen wordt Akihary ongewild na 25 jaar militaire trouw aan de Nederlandse vlag en het koningshuis uit militaire dienst ontslagen. Het gezin wordt ondergebracht in het voormalig concentratiekamp Vught dat was omgedoopt tot woonoord Lunetten.

Een soortgelijk lot trof in de eerste helft van 1951 ongeveer 12.500 Molukkers, bestaande uit ruim 3500 ex-KNIL militairen en hun gezinnen. Het was de bedoeling dat hun verblijf in Nederland tijdelijk zou zijn, maar inmiddels duurt dit al meer dan 70 jaar.

Martha Anthony-Akihary is de oudste dochter van Petrus Akihary. In haar videoportret vertelt ze over haar vader en de betekenis van de revolutie voor hem.

Bekijk haar videoportret