Een vergeten straatbeeld ontrafeld

10 min

06-02-2025 - Kees Keijer

Drie mensen staan op een straat naast een auto met een geopende deur. Het Rijksmuseum kocht deze snapshot twee jaar geleden, maar er was niets over bekend. Waar en wanneer is de foto genomen? De bouwstijl doet denken aan een stad in het noordoosten van de VS. De kale bomen wijzen op herfst, winter of vroeg voorjaar. Schaduwen van de figuren en een lantaarnpaal verraden de stand van de zon, we kijken naar het noorden of het westen.

Achter de auto op de voorgrond is de hoed van een vierde persoon zichtbaar. Het zou natuurlijk mooi zijn om de mensen op de foto en de fotograaf te kunnen identificeren, maar eerst moeten locatie en datering worden vastgesteld.

Formstone

De straat heeft rijtjeshuizen met een verhoogde begane grond, een souterrain en een klein trappetje met natuurstenen treden. De dakrand heeft een kroonlijst met consoles. Dit wijst op een bouwstijl die voorkomt in Philadelphia en vooral Baltimore. Kenmerkend voor Baltimore is ‘formstone’: stucwerk dat tegen een bakstenen gevel is aangebracht om de kleur en structuur van natuursteen te imiteren. Dit kan later veranderd zijn; formstone raakte uit de mode en veel huiseigenaren besloten het te verwijderen omdat ze een voorkeur hadden voor een façade van rode baksteen.

Cadillac en Dodge

Een 1956 Cadillac de Ville op de voorgrond geeft een vroegst mogelijke datum. Een belangrijkere aanwijzing is de 1950 Dodge Coronet, met een geel bordje achter de achterruit waarop ‘LOGAN KEARSE’ staat. Kearse (1922–1991) was een baptistendominee en burgerrechtenactivist in Baltimore. Daarnaast bevat het bordje de tekst: ‘Vote LOGAN KEARSE; CONGRESS [4 of 6?]th DISTRICT’. Wat blijkt? Kearse heeft in 1962 een gooi gedaan naar de Democratische nominatie voor de vierde Congressional District Seat van de staat Maryland. Hij verloor deze voorverkiezing uiteindelijk van George H. Fallon. De primaries waren op 15 mei 1962. De foto is dus hoogstwaarschijnlijk in de eerste maanden van 1962 gemaakt.

Avenue

Maar waar? Veel buurten in Baltimore kampten met een langdurige woningcrisis. Huizen kwamen leeg te staan, werden dichtgetimmerd en veranderden in krotten. Veel vergelijkbare panden zijn in de afgelopen decennia gesloopt en dat zou ook hier gebeurd kunnen zijn. Dit bemoeilijkte het zoeken, maar toch is het gelukt om de exacte locatie te vinden. Het blijkt te gaan om W Fairmount Ave in West Baltimore. Op Google Street View is de straat nu nauwelijks meer herkenbaar. Toch verraden allerlei details de exacte locatie van de foto. Zo komen de patronen van bakstenen en formstone precies overeen met de panden op de foto. Door de schaduwen kunnen we ook een indicatie krijgen van de datum en het tijdstip. Een voorlopige inschatting wijst erop dat de foto ongeveer half april is gemaakt, iets voor half negen ’s ochtends.