10 dingen over de teruggave van objecten uit Sri Lanka

Het kanon is afkomstig uit het paleis van de koning van Kandy op Sri Lanka. Het dankt zijn grote bekendheid aan de rijke versiering.

Het is gemaakt van brons, zilver en goud en ingelegd met robijnen. Op de loop van het kanon zijn symbolen van de koning van Kandy te zien: Een halve maan en de Singalese leeuw.

Het opvallend kleine kanon had vermoedelijk een ceremoniële functie. Mogelijk werden belangrijke bezoekers van de koning verwelkomt met saluutschoten uit dit kanon.

Na een mislukte aanval op Kandy een jaar eerder lukte het VOC-troepen in 1765 wel om door te dringen tot het machtscentrum van de koning. De Nederlandse troepen plunderden het paleis en de stad. Tot de buit hoorden niet alleen het kanon, maar ook vele kostbare sieraden en wapens.

Het kanon werd door Nederlanders buitgemaakt en geschonken aan stadhouder prins Willem V, voor zijn rariteitenkabinet in Den Haag. Het bevindt zich sinds ongeveer 1800 in de collectie van het Rijksmuseum.

Externe specialisten en conservatoren van het Rijksmuseum doen sinds 2017 onderzoek naar de herkomst van de collectie objecten met een koloniale context. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met collega’s uit herkomstlanden.

Sri Lanka deed in 2022 een verzoek tot restitutie van zes objecten uit Kandy. De Commissie Koloniale Collecties adviseerde de minister daarop tot teruggave van de objecten. Op 6 juli 2023 werd door de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap besloten deze objecten terug te geven.

In totaal zijn er zes objecten die worden gerestitueerd, waaronder het kanon, twee geweren, twee zwaarden en een dolk.

Nu de 6 objecten uit Kandy teruggaan naar Sri Lanka, willen we toch aandacht blijven besteden aan de historische relaties tussen Nederland en Sri Lanka. De Verenigde Oost-Indische Compagnie bezette immers meer dan 150 jaar belangrijke delen van het eiland.

Onderdeel van de nieuwe presentatie zijn zes aquarellen die Cornelis Steiger rond 1710 in Sri Lanka zijn gemaakt. Deze zullen de bezoeker een algemene indruk geven van de Nederlandse aanwezigheid op het eiland in de achttiende eeuw.