De term sleetsheid omschrijft één van de aspecten die de huidige toestand van De Nachtwacht bepalen. Sleetsheid betekent dat er originele verf is verdwenen, letterlijk afgesleten, soms zelfs tot op de doekdraden. De oorzaak hiervan lag vaak in het verkeerd toepassen van (ongeschikte) restauratiematerialen tijdens de vele behandelingen die het schilderij in het verleden heeft ondergaan.
Donkere verfpartijen
Donkere verfpartijen zijn vaak extra gevoelig voor te agressieve restauratiematerialen, waardoor ze over het algemeen sleetser zijn dan lichtere verfpartijen. Op De Nachtwacht is het zwarte kostuum van Banninck Cocq hiervan een duidelijk voorbeeld. De verf is op veel plekken sleets tot op de bruine grondering eronder, waardoor de modellering van de stof nu slecht leesbaar is.
Gezichten
Maar ook lichtere partijen in de gezichten op De Nachtwacht hebben geleden onder oude restauraties. Een goed voorbeeld is het gezicht van de zogenaamde rode musketier Jan van der Heede in afbeelding 2; met name in de schaduw partijen is de sleetsheid groot.
Efficiënt
Het is overigens belangrijk om te beseffen dat Rembrandt zelf efficiënt gebruik maakte van de bruine kleur van de grondering, die hij hier en daar liet doorschemeren en soms zelfs helemaal onbedekt liet. Het is niet zelden nog best lastig om een goed onderscheid te maken tussen sleetse gebieden en schildertechniek.
Voorgrond
Een derde voorbeeld van sleetsheid, waarbij niet alleen de verflagen, maar ook grondering is verdwenen, vinden we in de voorgrond in het gebied tussen de voeten van Banninck Cocq en Van der Heede. Als we hier inzoomen zien we regelmatig de toppen van doekdraden in de verflagen bloot liggen, of zelfs gebieden waar vrijwel alle verf en grondering is verdwenen, zodat het doek waarop De Nachtwacht is geschilderd zichtbaar is (afb. 3).
Moeilijk
Zelfs al is er relatief veel bekend over de restauratiegeschiedenis van De Nachtwacht, het is moeilijk vast te stellen in welke periode de genoemde voorbeelden van sleetsheid precies zijn ontstaan. Het is waarschijnlijk het gevolg van een cumulatief effect van meerdere behandelingen geweest.