Elisabeth Rijbergh: papier met precisie
Uit de serie In detailKnipkunst is een bijzondere vorm van papierkunst. In plaats van te tekenen of te schilderen, ontstaat een beeld door stukjes papier heel precies weg te knippen of te snijden. Wat overblijft is een fijn lijnenspel van licht en schaduw. Dit vraagt om een vaste hand, veel geduld en een goed gevoel voor techniek.
Vooral in de 17de en 18de eeuw was deze kunstvorm populair in Nederland. Zowel hobbyisten als professionele kunstenaars wisten met simpel papier en een scherp mesje indrukwekkende werken te maken – van sierlijke letters en bloemen tot gebouwen en portretten. Wat ooit begon als tijdverdrijf voor de elite werd, dankzij goedkoper papier, steeds toegankelijker. Toch vereisten de mooiste werken een grote technische beheersing, en slechts een paar kunstenaars beheersten die kunst tot in de puntjes. Onder hen waren Johanna Koerten en Johannes van Achelom.
Een verrassende naam in dit gezelschap is Elisabeth Rijbergh (1672–1721), een knipkunstenares uit Rotterdam. In haar tijd kreeg ze veel lof, maar na haar dood raakte ze in de vergetelheid. Vanuit haar atelier maakte en verkocht ze ingewikkelde papieren diorama’s: meerlaagse scènes vol details, met tuinen, landschappen en portretten.
In het echt zien?
Wil je het werk in het echt zien? Kom dan langs in het Rijksmuseum! We vertellen je er daar graag nog meer over.