10 dingen over de Voorhal, Eregalerij en Nachtwachtzaal

De Nachtwacht kreeg in 1934 als enige schilderij in de wereld een eigen uitgang. In de vloer ervoor werd een grote brievenbus gemaakt waar het schilderij met lijst en al doorheen kon.

De plattegrond van de Eregalerij lijkt op die van een gotische kathedraal. Hij wordt dan ook vaak vergeleken met het middenschip van een kerk. De nissen aan de zijkant zijn hier niet voor heiligen, maar voor kunstenaars.

In een kerk staat aan het eind van het middenschip het hoofdaltaar. Dit is de belangrijkste plek. In het Rijksmuseum vind je Rembrandts Nachtwacht op die plek.

Dit moest de Voorhal laten zien aan de hand van schilderingen en de gebrandschilderde ramen. De vloer verbeeldt het aardse leven met de cyclus van de mens en natuur, de zon en maan en de dierenriem.

De gebrandschilderde ramen van de Voorhal laten de, volgens Cuypers, drie belangrijkste kunsten zien. Bouwkunst, het middelste raam, was voor hem het belangrijkste omdat daar alle drie de kunsten in samenkomen.

De schilderingen in de Voorhal lijken fresco’s, maar zijn op doek geschilderd. Ze verbeelden deugden, bijvoorbeeld naastenliefde, en scènes uit de Nederlandse geschiedenis waar deze deugd in de praktijk wordt gebracht.

In de Nachtwachtzaal staan op vier hoge zuilen vrouwen die het dak lijken te dragen. Ze zijn de personificatie van de ochtend, middag, avond en natuurlijk de nacht.

Aanvankelijk waren de zijkabinetten afgeschermd met dikke gordijnen. Zo werd de bezoeker naar het eind van de galerij geleid, naar de Nachtwacht.

Al in de vroege jaren 20 werden de doeken uit de Voorhal weggehaald en versieringen weggebikt of overgeschilderd. Vervolgens werden steeds meer decoraties en wanden wit geschilderd en zelfs gewelfde plafonds verlaagd.

Boven de zijkabinetten van de Eregalerij zijn de wapens van de toenmalige elf provincies en hun hoofdstad afgebeeld. Aan het eind, voor de Nachtwachtzaal, zie je het wapen van Haarlem en Amsterdam.