Japanse kunst: 10 essentiële begrippen

Uit de serie 10 dingen over...

In ons Aziatisch Paviljoen vind je allerlei Japanse kunstwerken waarvan je niet direct weet waar het voor heeft gediend of waarom het is gemaakt. Je weet alleen dat het heel mooi is. Hier leggen we tien essentiële begrippen uit.

Kimono voor een ongetrouwde vrouw Kimono voor een ongetrouwde vrouw

{{ 1 | leadingZero }}

Kimono

Dit is traditionele Japanse klederdracht en betekent letterlijk ‘ding dat je draagt’. De vorm, hoe je de kimono draagt en hoe je de gordel knoopt, hebben allerlei betekenissen. Deze is voor jonge ongetrouwde vrouwen.

Kimono voor een ongetrouwde vrouw Japan, ca. 1905-1920, zijde, gouddraad, goudfolie

Netsuke in de vorm van een konijn Netsuke in de vorm van een konijn

{{ 2 | leadingZero }}

Netsuke

Netsuke zijn gordelknopen voor de kimono. De miniatuurbeeldjes dienden als een soort van “spirit animal”. Een netsuke werd met de hand gesneden uit hout of steen, soms door de drager zelf.

Netsuke in de vorm van een konijn, Ranichi, ca. 1790 - ca. 1800

Inro (zegeldoosje) Inro (zegeldoosje)

{{ 3 | leadingZero }}

Inro

Een Inro is een klein (lak)doosje dat uit verschillende vakjes bestaat. Het werd om de gordel van de kimono gehangen aangezien een kimono geen zakken had. In de vakjes kan van alles worden gelegd.

Inro, anoniem, 1700 - 1800

Liefdespaar bekijkt een shunga-boekje Liefdespaar bekijkt een shunga-boekje

{{ 4 | leadingZero }}

Shunga

Japanse erotische prenten. Dit genre ontstond in de achtste eeuw en bloeide enorm op tussen 1600 en 1850. Shunga betekent letterlijk lente afbeeldingen, ofwel in het Nederlands ‘de bloemetjes buiten zetten’.

Liefdespaar bekijkt een shunga-boekje, anoniem, 1800 - 1899

Schrijfdoos ‘Kannon met de wilgentak’ Schrijfdoos ‘Kannon met de wilgentak’

{{ 5 | leadingZero }}

Shikki

Shikki is Japans Lakwerk. Met lak, afkomstig van de Toxicodendron vernicifluum boom, wordt in tientallen laagjes een afbeelding opgebouwd en vaak met goudpoeder (maki-e) versierd.

Schrijfdoos, Shirayama Shosai (toegeschreven aan), 1889 - 1923

Bord Bord

{{ 6 | leadingZero }}

Arita Porselein

Arita Porselein werd voor het eerst 400 jaar geleden gemaakt in en rondom het Zuid-Japanse plaatsje Arita. Het is bekend om de witte achtergrond met blauwe, rode, groene en gele schilderingen.

Bord, anoniem, ca. 1670 - ca. 1700

No-masker, voorstellende Yase-otoko, No-masker, voorstellende Yase-otoko,

{{ 7 | leadingZero }}

No-theater

No-theater ontstond in de veertiende eeuw onder shogun Yoshimitsu (1358–1408). In het No-theater zoeken acteurs met zang, dans en gebaren naar poëtische schoonheid en zachte elegantie (yugen).

Masker, Mitsunaga, 1600 - 1672

{{ 8 | leadingZero }}

Kabuki theater

Het Kabuki-theater ontstond rond 1600 en groeide uit tot een van de populairste vormen van volksvermaak. Voorstellingen over historische helden, dieren, spoken, dieven en prostituees waren erg in trek.

Acteur als boef, Tsukioka Yoshitoshi, 1862

Portret van een geisha tussen kersenbloesem Portret van een geisha tussen kersenbloesem

{{ 9 | leadingZero }}

Sakura

Sakura, kersenbloesem is al eeuwen extreem populair in Japan. Het staat symbool voor de vergankelijkheid. Traditie is om te picknicken onder de sakura. Er is zelfs een weerbericht voor.

Portret van een geisha tussen kersenbloesem, Kazumasa Ogawa (toegeschreven aan), ca. 1887 - in of voor 1897

De grote golf bij Kanagawa De grote golf bij Kanagawa

{{ 10 | leadingZero }}

Ukiyo-e

Ukiyo-e betekent ‘prenten van de vlietende wereld’. De prenten werden gemaakt met houtblokken. Bekendste prentmaker is Hokusai. Van zijn golf is zelfs een emoticon gemaakt.

De grote golf bij Kanagawa, Katsushika Hokusai, 1829 - 1833